Typ bałtycki (YL)

W typologii indywidualnej kierunku morfologiczno-porównawczego typ mieszany między rasą kromanionoidalną (Y) i rasą laponoidalną (L) w wariancie europejskimTyp bałtycki oznacza się symbolem YL. In English: Baltic type.

Ogólna charakterystyka:

główne cechy:

  • wzrost średni do wysokiego
  • głowa mezocefaliczna ( wskaźnik główny:  77 - 82), czaszka duża, archimorficzna
  • twarz szeroka (wsk twarzowy: x-83), orto- lub mezognatyczna; może być lekko spłaszczona; kości policzkowe zaznaczone, nieraz wystające; ale policzki rzadko pełne
  • nos mało wydatny,  średnio szeroki do szerokiego (wsk. nosowy 70 - x); o profilu najczęściej bulwiastym, wklęsłym, rzadziej falistym lub prostym; tępy, często zadarty koniuszek i grube nozdrza
  • średnio wysoka i mocno szeroka szczęka górna - rzadko zdarza się bardzo słaby prognatyzm zębodołowy; żuchwa dość wysoka, szeroka i kanciasta; podbródek szeroki i wydatny
  • oczodoły niskie (wsk. oczodołowy: x-80) małej wielkości
  • kolor oczu: różny, najczęściej niebieskie (3-16), rzadko piwne
  • szpara oczna głęboko położona, często wąska i  / lub ukośna
  • oprawa oka: fałda powiekowa z reguły silnie rozwinięta, nierzadko ślad fałdy mongolskiej
  • kolor włosów: różny (A-W), z reguły dość ciemne;
  • kształt włosów:  przeważnie gładkie, rzadziej faliste
  • kolor skóry: biała lub jasnopłowa, nieraz czerwonawa lub jasnośniada, niekiedy z odcieniem żółtawym

Cechy dyskwalifikujące danego osobnika jako przedstawiciela tego typu (mimo posiadania innych wyżej wymienionych):

Frakcje:

Występują trzy frakcje, dwie wahające się między typami macierzystymi i jedna pośrednia (średnie dla frakcji na podstawie serii ze Struktury Antropologicznej Polski):

  • frakcja kromanionoidalna (Yl) - osobniki o nielaponoidalnych  oczach i włosach, włosy  (A-S); oczy 13.2 (8-16); ślad fałdy mong. 3.8%; wydatność nosa 43.5
  • frakcja pośrednia (yl) - osobniki dysharmonijnie pigmentowane (głównie ciemne włosy i jasne oczy); włosy  (K-W); oczy 10,3 (3-16); jeśli oczy ciemne (3-7) to tylko z włosami jasnymi lub kasztanowymi (K-S) oraz oczy jasne (8-16) z włosami ciemnymi (T-W); ślad fałdy mong.10%; wydatność nosa 43.9
  • frakcja laponoidalna (yL) - bardzo nieliczne formy ciemne: oczy piwne lub zielonawopine (3-7), włosy ciemnobrązowe (T-V), skóra najciemniejsza ze wszystkich frakcji (zdarza się jasnośniada); ślad fałdy mong. 33.3%; za to wysokie (171-x) i o stosunkowo wydatnym nosie; tu Michalski nie był pewny czy nie są to czasem mieszańcy śródziemnomorsko-mongoloidalni (EM), na etapie pisania Struktury antropologicznej Polski, słabo poznane

różnice z innymi typami:

  • od typu kromanionoidalnego (Y) różni się występowaniem pośredniogłowości, niższym wzrostem, znacznie ciemniejszą pigmentacją, niższymi dolnymi zakresami zmienności dla twarzy i nosa, trochę mniej wydatnym nosem
  • od typu laponoidalnego (L) różni się dużo niższym wskaźnikiem głównym, wyższym wzrostem, jaśniejszą pigmentacją, wydatniejszym nosem
  • różnica z typem teutońskim (AY) - patrz jego opis
  • różnica z typem sublaponoidalnym (EL), a właściwie jego frakcją laponoidalną eL - najmniejsza w przypadku najmniej licznej frakcji laponoidalnej typu bałtyckiego yL (patrz niżej "Uwagi"), przede wszystkim nienachodzący zakres wzrostu (171-x, w porównaniu do x-169) i wydatniejszy nos (53,3 vs. 42.8) i dodatkowo różnice fizjonomiczne: mniej pełne policzki, większe łuki nadoczodołowe i wydatniejsza gładzizna, grubsze, bardziej wyraziste rysy, wydatniejszy podbródek oraz mocna żuchwa

Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.

wzrost i budowa ciała:

wzrostśredni wzrost odpowiada realiom sprzed kilkudziesięciu lat, obecnie w związku z jego podwyższeniem w całej populacji polskiej, jest na pewno wyższy

  • wzrost różny, przeciętnie średni

pod względem budowy rozpada się na dwa warianty

pierwszy (kromanionoidalny):

  • obejmuje ludzi smukłych i muskularnych, o masywnym kośćcu i nieznacznej podściółce tłuszczowej
  • głowa relatywnie mała w porównaniu z resztą ciała
  • szyja niezbyt krótka, dość gruba  o wyraźnie zaznaczonej grdyce
  • tułów dość krótki, barki szerokie, niemal poziome, klatka piersiowa szeroka ale dość długa i płaska, obwód pasa mały, biodra wąskie
  • pośladki płaskie
  • pierś kobieca umiarkowanie obfita, bardzo różnie ukształtowana, niekiedy nawet tarczowata
  • kończyny nieoczekiwanie długie, muskularne; nogi kobiece rażą nierzadko nadmiernym uwydatnieniem mięśni
  • dłonie długie, szerokie i twarde, o długich, kościstych palcach
  • stopy średniej długości, średnio szerokie, dobrze wysklepione, o dość wysokim podbiciu

budowa (wariant drugi, liczniejszy):

  • skupia osobniki krępe i rozrośnięte, o mocnym kośćcu, masywnym umięśnieniu i znacznej podściółce tłuszczowej
  • głowa relatywnie większa w porównaniu z resztą ciała
  • szyja krótsza i grubsza  grdyka słabiej zaznaczona
  • tułów długi, barki szerokie, lekko poziome, klatka piersiowa szeroka ale dość krótka i średnio głęboka, obwód pasa znaczny, biodra szerokie
  • pośladki dość wypukłe
  • pierś kobieca obfita, zwykle półkulista
  • kończyny krótkie, grube, dobrze umięśnione; nogi kobiece na ogół kształtne, grzeszą niekiedy zbytnią masywnością
  • dłonie szerokie, grube o krótkich, grubych palcach
  • stopy dość krótkie, szerokie, dobrze wysklepione, o średnio wysokim podbiciu

głowa / czaszka:

cechy opisowe głowy:

  • skronie słabo uwypuklone
  • ciemię lekko sklepione, ku tyłowi nieco spadziste
  • potylica średnio szeroka, z reguły wyraźnie zaokrąglona
  • czoło szerokie, średnio wysokie, czasem niskie, prawie prostokątne, niekiedy ku górze lekko zwężone; pochylone
  • wyraźne lub wydatne łuki brwiowe; wypukła gładzizna i słabo zaznaczone guzy czołowe

cechy opisowe czaszki:

  • czaszka różnej wielkości, przeważnie duża (drugi wariant budowy); archimorficzna; o  grubych sklepieniu, ciężka, dobrze urzeźbiona
  • czaszka w normie wierzchołkowej sfenoidalna lub szeroko-eliptyczna
  • czaszka w normie potylicznej średnio 8 (5-15) co daje kształt rombowato-jajowaty wydłużony w skali Michalskieg
  • ciemię słabo wzniesione, średnio 5 (4-5) w skali Michalskiego
  • potylica zaokrąglona, średnio 10 (9-10) w skali Michalskiego, opisthokranion nisko położony
  • pochylenie czoła średnio w skali Michalskiego 6 (4-7) co daje czoło słabo pochylone
  • wyraźne lub wydatne łuki nadoczodołowe

twarz:

fizjonomia:

  • kształt twarzy pięciokątny, okrągły lub odwrotnie trapezowaty, nierzadko odwrotnie jajowaty, czasem okrągławy lub niemal kwadratowy
  • o rysach bądź to twardych i surowych (wariant 1), bądź bardziej miękkich ale zwykle grubych i nieregularnych (wariant 2)
  • łuki jarzmowe wyraźne, szeroko lub średnio rozstawione, równomiernie rozszerzające się ku uszom, o przesuniętym ku przodowi zygionie
  • kości policzkowe mniej lub więcej wyraźnie zaznaczone, czasem wystające, policzki płaskie lub wyraźnie wklęsłe, wyjątkowo pełne
  • panniculus malaris rzadki
  • profil pionowy twarzy: orto- lub mezognatyczny
  • profil poziomy twarzy: twarz nigdy nie jest mocno spłaszczona

nos:

cechy opisowe nosa (głowa)

  • wydatnośc nosa: słabo wydatny
  • nasada nosa (dla głowy): szeroka, ale rzadko naprawdę niska, zwykle średniowysoka, niekiedy nawet dość wysoka
  • grzbiet szeroki
  • profil nosa falisto-wklęsły, wklęsły, bulwiasty, rzadziej prosty lub falisty
  • koniuszek dość tępo zakończony, bardzo często zadarty
  • nozdrza średnio wysokie, dość grube, mocno wypukłe, przegroda pozioma lub wzniesiona, oraz niezbyt krótkie, szerokie otwory

cechy opisowe nosa (czaszka)

górna szczęka, żuchwa, zęby, usta:


górna szczęka:

  • rzadko słaby  mezognatyzm / bardzo słaby prognatyzm zębodołowy; dla czaszki w skali Michalskiego 10 (9-10) - prognatyzm zębodołowy bardzo słaby
  • szczęka górna średnio wysoka i zdecydowanie szeroka
  • wskaźnik szczękowy średnio dla czaszki (♀) 60.7, co daje szczękę bardzo szeroką
  • łuk zębowy średnio 10 (8-12)w skali Michalskiego
  • dół nadkłowy bardzo wyraźny

żuchwa:

  • dość wysoka i szeroka, kanciasta
  • o mocnym żwaczu
  • podbródek dobrze rozwinięty, szeroki, zaokrąglony lub wypukły

zęby:

  • średniej wielkości, równe
  • białe
  • zwykle dość słabe

usta:

oczodoły:

oczy:

  • kolor oczu: różne kolory, najczęściej niebieskie (3 - 16); rzadko piwne
  • oczy niewielkie
  • dość głęboko osadzone
  • szpara oczna średnia lub wąska, pozioma lub ukośna, krótko wrzecionowata
  • ukształtowanie powieki górnej: fałda powiekowa najczęściej dobrze rozwinięta, niekiedy bardzo wybitna, ślad fałdy mongolskiej rzadko; wyraźna fałda mongolska nigdy nie występuje

włosy:

skóra:

  • kolor skóry: biała lub jasnopłowa (nieraz czerwonawa lub jasnośniada), niekiedy z odcieniem zółtawym
  • zwykle bardzo dobrze opalająca się
  • raczej bez rumieńca
  • niekiedy piegowata
  • gruba
  • na czole nienapięta
  • dość wcześnie marszcząca się w grube fałdy

uwłosienie:

  • zarost na ogół niezbyt obfity, dość twardy
  • brwi raczej obfite, często szerokie, poziome lub wzniesione
  • rzęsy dośc długie, niezbyt gęste
  • owłosienie ciała średnie lub słabe

Uwagi:

1. Nie jest to wbrew nazwie ten typ / rasa opisywana przez innych antropologów jako bałtycka lub wschodnio-bałtycka i w tamtych definicjach zdecydowanie jasnopigmentowana. Typ (YL) jest zaś głónei dysharmonijnie pigmentowany.

Występowanie:

Typ bałtycki (YL) należy do grupy typów archaicznych. We wczesnym średniowieczu [Michalski 1955] przeważał liczebnie nad typem subnordycznym (AL) w Polsce.

Spotykany w obrębie Morza Bałtyckiego przeważnie. W Polsce stanowi 4,4% (wśród przebadanych 36532 mężczyzn z całego kraju, dane dla Polski przedwojennej). Najliczniej spotykany wtedy w północnej, północno-wschodniej i centralnej części kraju.

składy typologiczne (w nawiasach frakcje, tam gdzie były podane)

Europa północna

  • Lapończycy (♂) 17.8%
  • Laponki, płw Kola (♀) - 14.8%
  • Norwegia (♂) - 0.4%

Europa północno-zachodnia

  • Walia (♂) - 5% - prawdopodobnie lokalne formy górnopaleolityczne, przez np. Coona określane jako np. typ Borreby

Europa środkowa

  • Polska (♂) - 4.4%
  • Ukraińcy z dawnej Galicji (♂) - 4.0%
  • Niemcy (obywatele Polski przedwojennej) dla (♂) - 2.0%
  • Łużyczanie (♀) 1.9%

Bałkany i Grecja - w Grecji to zapewne potomkowie napływowych we wczesnym średniowieczu Słowian?

  • Grecja, Kreta (♂) - 4.4%
  • Grecja, płd. Peloponez (♂) - 2.27%
  • Serbia (♂) 1.5%
  • Rumunia (Karpaty południowe) dla (♂) 1.2% i (♀) 1%

Turcja - potomkowie ludności słowiańskiej sprowadzane w czasach Imperium Osmańskiego?

  • Dardanele, płn-zachodnia Turcja (♂) - 5.41% (yl, Yl)
  • Smyrna  (♂) - 1.89% (yl)

BIBLIOGRAFIA:

  1. Kapica Z., Różnicowanie się składów antropologicznych ludności Kujaw w czasie od neolitu do współcześności na podstawie materiałów z terenu powiatu włocławskiego [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 34, z. 2, 1968, s. 325-339 (link do fragmentu)
  2. Kapica Z., Szkice z antropologii historycznej Polski i ziem ościennych: Serie neolityczne, Tom 1, 1958
  3. Kapica Z., Z badań łódzkiego ośrodka antropologicznego nad taksonomicznym zróżnicowaniem procesu migracji [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 51-80 (zobacz link do fragmentu)
  4. Kapica Z., Zagadnienia antropologiczne [w:] red. Głębowicz B., Monografia Brześcia Kujawskiego, 1970 (link do fragmentu)
  5. Łuczak B., Charakterystyka antropologiczna ludności rumuńskiej z okolic Karpat południowych [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 109-120
  6. Henzel T., Michalski I.,Podstawy klasyfikacji człowieka w ujęciu Tadeusza Henzla i Ireneusza Michalskiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 1-2, 1955 (zobacz opis tego typu)
  7. Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, 1953 link
  8. Michalski I., STRUKTURA - ANTROPOLOGICZNA POLSKI W ŚWIETLE MATERIAŁÓW WOJSKOWEGO ZDJĘCIA ANTROPOLOGICZNEGO. The anthropological structure of Poland in light of the Polish War-Office's materials., 1949 link
  9. Michalski T. W., Studia nad strukturą antropologiczną krajów alpejskich, 1956
  10. Orczykowska Z., Próba skonstruowania klucza antropologicznego na podstawie klasyfikacji Michalskiego [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 22, z.1, 1959, s. 212-229
  11. Różbicka L., Charakterystyka antropologiczna Łemków, 1962 
  12. Wiercińska A., The main anthropological types in Poland as viewed cranioscopically [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 35, 1969, s. 359-362
  13. Wierciński A.,Typologia rasowa [w:] Mały Słownik Antropologiczny, 1976, s. 471–481 link

składy z poniższych opracowań określiłiem metoda morfologiczno-porównawczą na bazie podanych tam materiałów indywidualnych:

  1. Luschan F., Beiträge zur Anthropologie von Kreta [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 45. Jahrg., H. 3 (1913), s. 307-393
  2. Hauschild M.W., Wagenseil F., Anthropologische Untersuchungen an anatolischen Türken [w:] Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie, Bd. 29, H. 2/3 (1931), s. 193-260
  3. Schiff F., Beiträge zur Anthropologie des südlichen Peloponnes. (Die Mani.) [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 46. Jahrg., H. 1 (1914), s. 14-40

Odpowiedniki w innych typologiach:


 Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

Objaśnienia do powyższych danych:

  1. ♂ - mężczyźni
  2. ♀ - kobiety
  3. w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)
  4. Najważniejsze zakresy zmienności, służące do różnicowania z innymi typami, podane są w sekcji "Główne cechy". Podane w dalszym opisie średnie dla cech mają znaczenie informacyjne.

 


 Przykład 0. Morfing (teoretyczna przeciętna fizjonomia) na bazie przykładów do tego typu

Typ bałtycki (YL)

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 1. Kapica Z., Z badań łódzkiego ośrodka antropologicznego nad taksonomicznym zróżnicowaniem procesu migracji, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 51-80

Typ bałtycki (YL) - Polska

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 2. Becker M., Struktura antropologiczna powiatu płockiego, Notatki Płockie t. 15, nr 3(57), 1970

Typ bałtycki (YL) - Polska

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 3. Mała Encyklopedia Powszechna PWN, 1959

Typ bałtycki (YL) - przykład z tablicy nr 26 "Człowiek - typy antropologiczne"

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 4.  Kapica Z., Różnicowanie się składów antropologicznych ludności Kujaw w czasie od neolitu do współcześności na podstawie materiałów z terenu powiatu włocławskiego, Przegląd Antropologiczny, t. 34, z. 2, 1968, s. 325-339

Typ bałtycki (YL) - Polska

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 5. Kapica Z., Różnicowanie się składów antropologicznych ludności Kujaw w czasie od neolitu do współcześności na podstawie materiałów z terenu powiatu włocławskiego, Przegląd Antropologiczny, t. 34, z. 2, 1968, s. 325-339

Typ bałtycki (YL) - Polska

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 6. W. Stęślicka, Powstanie odmian ludzkich, 1963

Typ bałtycki

 Typ bałtycki YL

 

Podtyp / frakcja kromanionoidalna - oczy jasne, włosy jasne do kasztanowatych / jasno szatynowych

Przykład 7. Becker M. i Łukaczk B., Migracje żeńskie powiatów płockiego i sierpeckiego, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 3, 1976, s. 39-49

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 153.6 cm, wskaźnik główny: 78.4; wskaźnik twarzy całkowity: 79.3; wskaźnik nosowy: 75.0;

kolor skóry: biało-żółtawa; kolor oczu: (jasny odcień niebiesko-zielonawe); kolor włosów: S (kasztanowate); ukształtowanie powieki górnej: fałda powiekowa słaba

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna - Polska

typ bałtycki (YL)

 

Przykład 8. Michalski I., Fotografie 50 osobników omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 1-2, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 162.9; wskaźnik główny: 82.6 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 81.5 (szeroka); wskaźnik nosowy - 77.6 (dość szeroki);

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 91.83 (jarzma wąskawe w stosunku do głowy); wskaźnik górnotwarzowy - 51.9 (dość niskie twarz górna); wskaźnik wysokości nosa: 44.54 (niskawy)

profil nosa: wklęsły słabo; stopień wystawania kosci policzkowych: bardzo słabo; oprawa oka: fałda powiekowa dość słaba;

kolor oczu: 8 (zielonawoniebieskie); kolor włosów - R (kasztanowate);  kształt włosów: proste;   kolor skóry - płowa

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 178, szerokość głowy [eu-eu] - 147; szerokość twarzy [zy-zy] - 135  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 110; wysokość twarzy górnej [n-sto] - 70; wysokość nosa [n-ns] - 49; szerokość nosa [al-al] - 38;

budowa: ap;

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna - Polska

13-n

 

Przykłady z prac innych autorów pasujące do charakterystyki tej frakcji:

 

Przykład 10. Henkey G., ADATOK A LAJOSMIZSEI JÁSZOK ANTROPOLÓGIÁJÁHOZ [w:] Cumania, 02, 1974, s: 373-403

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 158.4; wskaźnik główny: 81.8 (krótkawa głowa);wskaźnik twarzy całkowity: 76.67 (bardzo szeroka); wskaźnik nosowy: 70.21 (średnio szeroki);

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 94.03 (jarzma szerokie w stosunku do głowy);  wskaźnik wysokości nosa: 43.11 (niskawy); wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 79.57 (szeroka żuchwa w stosunku do twarzy)

kolor oczu: 3 w skali Martina-Schulza (szaroniebieskie); kolor włosów - Q (ciemnoblond)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op] - 186, szerokość głowy [eu-eu] - 151; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] - 112; szerokość twarzy [zy-zy] - 142  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 109; szerokość żuchwy [go-go] - 113; wysokość nosa [n-ns] - 47; szerokość nosa [al-al] - 33;

 

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna - Węgry (grupa etnicza Jasz - potomowie ludności stepowej osiadłej na Węgrzech w XIII wieku). Określona przez Henkeya jako typ Keletbalti (wschodnio-bałtycki).

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 11. Schade H., Anthropologische Untersuchungen in Ostmazedonien und Kruševo [w:] Anthropologischer Anzeiger Jahrg. 21, H. 3/4 (April 1958), pp. 282-312

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 157.1; wskaźnik główny: 81.42 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 73.91 (wybitnie szeroka); wskaźnik nosowy: 82.5 (dość szeroki);

wskaźnik wys-dług. - 60.1;  wskaźnik wys-szer. -  73.82;  wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 92.61 (jarzma średnio szerokie w stosunku do głowy);  wskaźnik wysokości nosa: 40.19 (niski); wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.08 (średnio szeroka żuchwa w stosunku do twarzy)

kolor oczu: 6 w skali Martina-Schulza (szarozielone); kolor włosów - R (kasztanowate)

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 183, szerokość głowy [eu-eu] - 149; wysokość głowy [t-v] - 110; szerokość twarzy [zy-zy] - 138  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 102; szerokość żuchwy [go-go] - 105; wysokość nosa [n-ns] - 40; szerokość nosa [al-al] - 33;

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna - Macedonia

Typ bałtycki (YL)

Przykład 12. Miszkiewicz B, Antropologische Struktur der Mazedonischen Bevölkerung [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, 62, 1961

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 147.7; wskaźnik główny: 82 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 72 (wybitnie szeroka); wskaźnik nosowy:  84 (szeroki); 

kolor oczu:  11-12 w skali Martina (szare); kolor włosów - Q-P (ciemnoblond)

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna  - Macedonia. Przez Miszkiewicza okreslony jako typ laponoidalno-paleoeuropeidalny Lp.

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 13. Henkey G., ETNIKAI EMBERTANI VIZSGÁLATOK TAXONÓMIAI EREDMÉNYEI KÖZÉP-MAGYARORSZÁGON [w:] Cumania, 05, 1978, s: 396-449

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 162.4; wskaźnik główny: 82.88 (wydłużona głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 83.82 (dość szeroka); wskaźnik nosowy: 73.91 (szerokawy);

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 87.77(jarzma wąskie w stosunku do głowy);  wskaźnik wysokości nosa: 40.35 (niski); wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 80.14 (szeroka żuchwa w stosunku do twarzy)

kolor oczu: 1a w skali Martina-Schulza (błękitne); kolor włosów - N (ciemnoblond)

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 187, szerokość głowy [eu-eu] - 155; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] - 108; szerokość twarzy [zy-zy] - 136  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 114; szerokość żuchwy [go-go] - 109; wysokość nosa [n-ns] - 46; szerokość nosa [al-al] - 34;

 

Typ bałtycki (YL), frakcja kromanionoidalna - Węgry. Określony przez Henkeya jako typ Keletbalti (wschodnio-bałtycki).

typ bałtycki YL

 

frakcja pośrednia - pigmentacja oczu i włosów dysharmonijna.

Przykład 14. Kapica Z., Postępowanie dowodowe przy ekspertyzach ojcostwa metodą morfologiczno-porównawczą,  Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 29-40

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 168; wskaźnik główny 82.0 (głowa krótkawa); wskaźnik twarzy całkowity - 78.2 (szeroka); wskaźnik nosowy - 75 (szerokawy);

wskaźnik wysokościowo-długugościowy - 68.3 (głowa dość wysoka);  wskaźnik wysokościowo-szerokościowy - 83.3 (głowa niezbyt wysklepiona); wskaźnik czołowo-ciemieniowy; - 70.0 (szerokie czoło w stosunku do głowy);  wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 88.7 (jarzma wąskie w stosunku do głowy); wskaźnik górnotwarzowy - 48.9 (dość niskie twarz górna); wskaźnik wysokości nosa - 42.3 (dość niski);

kolor skóry - biała;  kolor oczu - 7 (piwnozieloanwe); kolor włosów - S (kasztanowate)

typ bałtycki (YL), frakcja pośrednia - Polska

typ-bałtycki-yl

 

 

Przykład 17. Michalski I., Fotografie 50 osobników omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 1-2, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 168.9; wskaźnik główny: 82.8 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 76.2 (wybitnie szeroka); wskaźnik nosowy - 75.5 (szerokawy);

wskaźnik górnotwarzowy - 49.7 (niskie twarz górna); wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 92.85 (jarzma wąskawe w stosunku do głowy); wskaźnik wysokości nosa: 44.95 (niskawy)

profil nosa: wklęsły; stopień wystawania kosci policzkowych: niewystające; oprawa oka: fałda powiekowa dość silna;

kolor oczu: 14 (niebieskie); kolor włosów: T (szatynowe);  kształt włosów: proste;   kolor skóry - czerwnonawobiała

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 186, szerokość głowy [eu-eu] - 154; szerokość twarzy [zy-zy] - 143  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 109; wysokość twarzy górnej [n-sto] - 71; wysokość nosa [n-ns] - 49; szerokość nosa [al-al] - 37;

budowa: ap;

Typ bałtycki (yl), frakcja pośrednia - Polska

typ bałtycki (YL)

 

Przykłady z prac innych autorów pasujące do charakterystyki tej frakcji:

 

Przykład 18. Henkey G., ETNIKAI EMBERTANI VIZSGÁLATOK TAXONÓMIAI EREDMÉNYEI KÖZÉP-MAGYARORSZÁGON [w:] Cumania, 05, 1978, s: 396-449

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 170.1; wskaźnik główny: 79.79 (wydłużona głowa);  wskaźnik twarzy całkowity: 81.75 (szeroka); wskaźnik nosowy: 88 (bardzo szeroki);

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 93.67 (jarzma średnio szerokie w stosunku do głowy);  wskaźnik wysokości nosa: 44.45 (wysokawy); wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.35 (średnio szeroka żuchwa w stosunku do twarzy)

kolor oczu: 2a w skali Martina-Schulza (niebieskie); kolor włosów - T (szatynowe)

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 198, szerokość głowy [eu-eu] - 158; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] - 108; szerokość twarzy [zy-zy] - 148  mm; wysokość twarzy [n-gn] - 121; szerokość żuchwy [go-go] - 113; wysokość nosa [n-ns] - 55; szerokość nosa [al-al] - 40;

Dodatkowo w skali Coona rozmiar głowy bardzo duży - 356 (długość + szerokość), co podkreśla niewątpliwy wpływ kromanionoidalny.

 

Typ bałtycki (YL), frakcja pośrednia - Węgry. Określony przez Henkeya jako typ Cromagnoid + X.

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 19. Schade H., Kleiner Beitrag zur Anthropologie der Ostfriesen [w:] Homo, tom 9, 1958, s. 146-162

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 82.68 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 77.20 (bardzo szeroka); wskaźnik nosowy: 74.4 (szerokawy);

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 91.81 (jarzma średnie w stosunku do głowy); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 70.27 (szerokie czoło w stosunku do głowy); wskaźnik czołowo-jarzmowy: 76.47 (średnioszerokie czoło w stosunku do twarzy); wskaźnik wysokości nosa: 40.59 (niski); wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.47 (średnio szeroka żuchwa w stosunku do twarzy)

kolor oczu: 4-5 w skali Martina (szare)

wymiary bezwzględne w mmdługość głowy [g-op] - 179, szerokość głowy [eu-eu] - 148; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] - 104; szerokość twarzy [zy-zy] - 136 mm; wysokość twarzy [n-gn] - 105; szerokość żuchwy [go-go] - 105; wysokość nosa [n-ns] - 43; szerokość nosa [al-al] - 23;

 Typ bałtycki (YL), frakcja pośrednia - Wschodnia Fryzja (płn-zach. Niemcy) - wbrew pozorom nie musi występować tylko nad Bałtykiem:)

Typ bałtycki (YL)

 

 Przykład 20. Miszkiewicz B, Antropologische Struktur der Mazedonischen Bevölkerung [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, 62, 1961

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 169.9; wskaźnik główny: 78 (wydłużona głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 81 (szeroka); wskaźnik nosowy:  71 (średnio szeroki); 

kolor oczu:  11-12 w skali Martina (szare); kolor włosów - S-T (szatynowe)

Typ bałtycki (YL), frakcja pośrednia  - Macedonia. Przez Miszkiewicza okreslony jako typ paleoeuropeidalno-laponoidalny Pl.

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 21. Miszkiewicz B, Antropologische Struktur der Mazedonischen Bevölkerung [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, 62, 1961

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 167.4; wskaźnik główny: 82 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 78 (bardzo szeroka); wskaźnik nosowy:  80 (dość szeroki); 

kolor oczu:   14 w skali Martina (niebieskie); kolor włosów - T (szatynowe)

Typ bałtycki (YL), frakcja pośrednia  - Macedonia. Przez Miszkiewicza okreslony jako typ laponoidalno-paleoeuropeidalny Lp.

Typ bałtycki (YL)

 

 

 Materiał kostny:

Przykład 1. Wokroj F., Fotografie 50 czaszek z Ostrowa Lednickiego omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 3, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 77.3 (czaszka pośrednia); wskaźnik twarzy całkowity - 77.2 (twarz bardzo szeroka); wskaźnik górnotwarzowy - 48.5 (niskie twarz górna); wskaźnik nosowy - 52.9 (nos średnio szeroki); wskaźnik oczodołowy [mf] 77.5 (oczodoły średnio wysokie); wskaźnik wysokościowo-długościowy: 77.8 (czaszka wysoka); wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 79

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

Typ bałtycki (YL)

typ bałtycki (YL)

 

Przykład 2. Wokroj F., Fotografie 50 czaszek z Ostrowa Lednickiego omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 3, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 77.7 (czaszka pośrednia); wskaźnik twarzy całkowity - 80.1 (twarz bardzo szeroka); wskaźnik górnotwarzowy - 43.4 (bardzo niskie twarz górna); wskaźnik nosowy - 52.2 (nos średnio szeroki); wskaźnik oczodołowy [mf] 80 (oczodoły średnio wysokie); wskaźnik wysokościowo-długościowy: 76.1 (czaszka wysoka); wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 76.2

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

Typ bałtycki (YL) 

Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 3. Wokroj F., Fotografie 50 czaszek z Ostrowa Lednickiego omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 3, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 77.3 (czaszka pośrednia); wskaźnik twarzy całkowity - 80.2 (twarz bardzo szeroka); wskaźnik górnotwarzowy - 48.4 (niskie twarz górna); wskaźnik nosowy - 52.2 (nos średnio szeroki); wskaźnik oczodołowy [mf] 74.4 (oczodoły niskie); wskaźnik wysokościowo-długościowy: 76.3 (czaszka wysoka); wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 74.3

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

Typ bałtycki (YL) - określony przez Michalskiego

  Typ bałtycki (YL)

 

Przykład 4. Wokroj F., Fotografie 50 czaszek z Ostrowa Lednickiego omawianych na konferencji metodologicznej i typologicznej (album), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 3, 1955

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 80.2 (czaszka pośrednia); wskaźnik twarzy całkowity - 73.9 (twarz bardzo szeroka); wskaźnik górnotwarzowy - 44.9 (bardzo niskie twarz górna); wskaźnik nosowy - 53.2 (nos średnio szeroki); wskaźnik oczodołowy [mf] 67.4 (oczodoły bardzo niskie); wskaźnik wysokościowo-długościowy: 74.3 (czaszka średnio wysoka); wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 79.3

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu) [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

Typ bałtycki (YL)

Typ bałtycki (YL)