Rasa śródziemnomorska

W indywidualnej typologii rasowej Czekanowskiego określana też jako element śródziemnomorski. Rasa śródziemnomorska oznacza się symbolem ε. Synonimy: Homo mediterraneus, typ iberyjski, skrajni długogłowcy, rasa lessowa.

Charakterystyka antropologiczna rasy śródziemnomorskiej ε:

- Główne cechy:

  • wzrost niski
  • budowa drobna, harmonijna
  • głowa dolichocefaliczna
  • twarz lekko wydłuzona
  • nos w wyższych wartościach wąskiego
  • profil nosa prosty, rzadziej lekko wypukły
  • pigmentacja oczu i włosów ciemna
  • skóra z odcieniem śniadym

wzrost:

  • stosunkowo niski wzrost (średnio 160 cm) - średni wzrost odpowiada realiom sprzed kilkudziesięciu lat, obecnie w związku z jego podwyższeniem w całej populacji, jest na pewno wyższy

budowa:

  • budowa ciała: leptosomatyczno-atletyczna, w starszym wieku zaznacza się skłonność do otyłości
  • prawidłowe proporcje tułowia i kończyn dolnych; tułów stosunkowo dłuższy i szerszy niż u typu nordycznego; szerokość bioder jest znaczna
  • kończyny górne są krótsze
  • w budowie kończyn dolnych uderza stosunkowo krótkie udo w porównaniu z podudziem
  • stopy i dłonie małe ale o kształcie wydłużonym i wąskim
  • wysokie podbicie stopy, stopa z profilu długa i wąska

głowa / czaszka:

oczodoły:

twarz:

nos:

górna szczeka i żuchwa:

  • szczęka górna jest wąska
  • żuchwa dość wysoka, ale węższa i delikatniejsza niż u typu nordycznego
  • żuchwa dość często cofnięta 
  • wskaźnik jarzmowo-żuchwowy średnio 75

zęby:

  • uzębienie dobre
  • odporne na próchnicę

usta:

  • usta niewielkie, pięknie wykrojone
  • o pełnych wargach

oczy:

włosy:

skóra:

Występowanie:

Zamieszkuje obszary wokół Morza Śródziemnego, zarówno w Europie jak i w mniejszym stopniu w płn. Afryce. Stanowi znaczący składnik ludności atlantyckiego wybrzeża Europy aż po Skandynawię. Zachodnie części Wysp Brytyjskich są częściami jej przewagi. W Europie wschodniej występuje w strefie nadczarnomorskiej (Ukraina), izolowana enklawa występuje na terytorium riazańskim w południowo-wschodniej Rosji. Tereny te łączą się ze wschodnimi i południowymi Bałkanami (wschodnia Rumunia, Bułgaria, wybrzeże Grecji i jej wyspy).

typy mieszane:

Rasa śródziemnomorska jest składnikiem następujących typów mieszanych:

BIBLIOGRAFIA:

  1. Czekanowski J.,Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967
  2. Czekanowski J., Polska-Słowiańszczyzna. Perspektywy antropologiczne, 1948
  3. Czekanowski J., Wstęp do historii Słowian. Perspektywy antropologiczne, etnograficzne, archeologiczne i językowe, 1957
  4. Czekanowski J., Zarys antropologii Polski, 1930
  5. Mydlarski J., Podstawowe zagadnienia eugeniki. Część I. Pojęcie rasy i typu [w:] Zagadnienia rasy, t. 4, 1929, s. 113-131 link
  6. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
  7. Piontek J., Klasyfikacje gatunku ludzkiego [w:] red. Malinowski A. i Strzałko J., Antropologia, 1985

odpowiedniki w innych typologiach:

Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

 

Przykład 1. Czekanowski J., Zarys Antropologii Polski, 1930

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 152.3; wskaźnik główny: 77.4;; twarzowy całkowity: 88.4; górnotwarzowy: 52.7; nosowy: 58.9; czołowo-ciemieniowy: 72.9; czołowo-jarzmowy: 79.1; jarzmowo-żuchwowy: 76.0; potylicy: 89.3; czołowo-potyliczny: 81.6; kolor skóry - śniady;  kolor oczu - 4; kolor włosów - ciemne

długość głowy: 181 mm; szerokość głowy: 140 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 125 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 102 mm; szerokość twarzy:129 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 98 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 114 mm;

Rasa śródziemnomorska ε - Franzuzka, opisana jako typ iberyjsko-insularny

Rasa śródziemnomorska

 

Przykład 2. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny 73; wskaźnik twarzy całkowity - 94; wskaźnik nosowy - 64;  kolor oczu - piwne (4); kolor włosów - ciemne (V)

Rasa śródziemnomorska ε - Polska, Gostyń

Rasa śródziemnomorska

 

Przykład 3. Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967

Rasa śródziemnomorska ε

rasa śródziemnomorska

 

Przykład 4. Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967

Rasa śródziemnomorska ε - Włochy

rasa sródziemnomorska

 

 

 

Tagi:

południowy typ urody