Typ centralno-azjatycki
- Szczegóły
- Kategoria: Koncepcja typologii rasowej - szkoła "lwowska" (Czekanowski)
W indywidualnej typologii rasowej Czekanowskiego typ ten należy do odmiany żółtej (symbol τ).
Skrajniejsza forma rasy laponoidalnej, odchylona w stronę typowych cech odmiany żółtej.
Charakteryzuje go:
- wzrost nieco wyższy niż u rasy laponoidalnej
- budowa ciała krępa, muskularna (pykniczno-atletyczna)
- tułów długi, o krótkich kończynach
- brachycefaliczna (wskaźnik główny, średnio 86) i skrajnie niska głowa, o mniej zaokrąglonym kształcie niż u rasy laponidalnej
- czoło wąskie, niskie i pochylone ku tyłowi
- dość wysokie oczodoły
- nieco wydłuzona ale szeroka i płaska twarz (wskaźnik twarzowy całkowity średnio 80); z silnie wystającymi kośćmi policzkowymi
- nos płaski, niski, średnio szeroki (wskaźnik nosowy średnio 75), o niskiej nasadzie i o zadartym w gorę koniuszku
- oczy ciemne (1-4)
- szpara oczna jest wąska, ukośna, wyraźna fałda mongolska, oczy są wąsko rozstawione
- włosy czarne (X-Y), proste i bardzo grube oraz sztywne
- skóra barwy wybitnie żółtej, lub ciemnożółtej
- uwłosienie ciała u mężczyzn bardzo skąpe
Występowanie:
Występuje głównie w Azji Środkowej, północno-zachodniej Syberii (Samojedzi), zachodniej Mongolii i Buriacji, oraz w Indochinach i Indonezji.
Odpowiedniki w innych typologiach:
- Michalski - typ centralno-azjatycki (LM)
- Hooton - podrasa klasyczna mongoloidalna
- Lundman - podrasa kumidzka (Kumide)
- Eickstedt - rasa tungidzka (Tungidzi)
Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi
W porównaniu z typem centralno-azjatyckim uderza swym europeidalnym charakterem.
BIBLIOGRAFIA:
- Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967
- Klimek S., Człowiek na ziemi chińskiej [w:] Kosmos. Serja B, 1932, R. 57, z. 1/2, s. 27-40
- Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
- Piasecki E., centralnoazjatycki typ [w:] Mały Słownik Antropologiczny (wydanie I), 1969, s. 68
- Piontek J., Klasyfikacje gatunku ludzkiego [w:] red. Malinowski A. i Strzałko J., Antropologia, 1985
- Stęślicka W., Powstanie odmian ludzkich, 1963
Przykład 1. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
Zasięg krótkogłowych skłądników odmiany żółtej
Przykład 2. Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1934
typ centralno-azjatycki τ
Przykład 3. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
typ centralno-azjatycki τ
Przykład 4. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
typ centralno-azjatycki τ
Przykład 5. Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1934
Mongołka, typ centralno-azjatycki τ