Antropologia
Fizyczna

- wzrost:

• wzrost ponad średni i wysoki, średnio 172 cm (170-x) - średni wzrost odpowiada realiom sprzed kilkudziesięciu lat, obecnie w związku z jego podwyższeniem w całej populacji, jest na pewno wyższy

budowa:

• budowa ciała: wysmukła, ale zazwyczaj silnie związana (leptosomatyczna i atletyczna)
• szyja gruba i krótka
• barki szerokie, poziomo osadzone
• klatka piersiowa szeroka i wypukła, krótki tułów, brzuch dość duży
• kończyny górne dość długie, przedramię dość krótkie w stosunku do ramienia
• długie kończyny doln, podudzie dość krótkie w stosunku do uda
• duże, szerokie stopy o bardzo wysokim podbiciu

głowa / czaszka:

• wskaźnik główny: głowa krótka (85-x); dla czaszki średnio 85
• największa długość głowy [g-op] średnio 185 mm
• największa szerokość głowy [eu-eu] średnio 160 mm
• czaszka jest duża i dość ciężka
• wskaźnik wysokościowo-długościowy, średnio dla czaszek 77
• wskaźnik wysokościowo-szerokościowy, średnio dla czaszek (90-x)
• głowa w normie wierzchołkowej ma kształt okrągły
• czoło proste lub wypukłe, wysokie i w całości dość szerokie, lecz zwęża się silnie ku skroniom; stąd też duża różnica między najmniejszą, a największą szerokością czoła
• okolica nadoczodołowa, wraz z gładzizną, gładka
• najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] średnio 105 mm
• wskaźnik czołowo-ciemieniowy średnio 65 dla czaszki i głowy
• wskaźnik poprzeczny czołowy czaszki średnio  77
• wskaźnik czołowo-jarzmowy średnio 72
• ciemię płaskie
• z reguły ze spłaszczoną, ściętą potylicą, opadającą pionowo ku podstawie, z reguły szerszej niż u rasy armenoidalnej
• szerokość potylicy [ms-ms] średnio 135 mm
• cechę dość często spotykaną stanowi silnie rozwinięta guzowatość potyliczna (protuberantia occipitalis), występująca przy średnio poza tym rozwiniętej rzeźbie potylicy
• wskaźnik ciemieniowo-potyliczny dla głowy 82; dla czaszki 75
• wskaźnik czołowo-potyliczny średnio 77
• wskaźnik podstawy czaszki średnio 80

oczodoły:

• oczodoły są duże
• wysokie

twarz:

• długa, a zarazem szeroka (wskaźnik twarzowy całkowity średnio 85-90)
• twarz mimo że długa jest też szeroka, co powoduje że często w profilu wydaje się dłuższa, niż w widoku przednim
• szerokość twarzy [zy-zy] średnio  140 mm
• wysokość twarzy całkowita [n-gn] średnio 120 mm
• wskaźnik górnotwarzowy dla głowy średnio 52; dla czaszki średnio 53
• kształt twarzy: tendencja do kształtu trójkątnego
• rysy twarzy zazwyczaj ostre i wyraziste
• kości policzkowe nie wystające

nos:

• wskaźnik nosowy:  dla głowy 60; dla czaszki średnio 47
• o wysokiej i wąskiej nasadzie
• wąski grzbiet
• o profilu prostym lub wypukłym lub orlim
• nozdrza grube;
• przegroda nosowa niezbyt wąska i długa
• koniuszek nosa o zaostrzonym kształcie
• otwór nosowy czaszki wąski i wysoki, o ostro zarysowanej krawędzi dolnej

górna szczęka / żuchwa:

• żuchwa mała, niska i wąska
• szerokość żuchwy [go-go] średnio  105 mm
• wskaźnik jarzmowo-żuchwowy średnio 73
• o wyraźnie zarysowanym podbródku

usta:

• usta małe
• o pełnych wargach; warga dolna jest często wywinięta, warga górna jest natomiast bardzo krótka

oczy:

• kolor oczu: o dużej skali wahań odcieni (3 - 12), częściej ciemne niż jasne
• szpara oczna pozioma, niezbyt szeroka
• powieki są dość grube
• oczy płytko osadzone, bywają wypukłe
• odległość międzyoczna niewielka

włosy:

• kolor włosów: z reguły ciemne (T-X), rzadziej szatynowe
• kształt włosów: faliste lub kęrzierzawe

skóra:

• kolor skóry: najczęściej biała do śniadej

Ogólne uwagi do pigmentacji:

• pigmentacja zasadniczo ciemna,choć zdarzają się osobnicy posiadający jasnozielone lub szare oczy przy ciemnej barwie włosów i szatyni, nawet dosyć jaśni, o piwnej barwie oczu

uwłosienie:

• zarost i owłosienie ciała silne
• brwi grube, często krzaczaste

Występowanie:

Występuje głównie w zachodniej części Bałkanów oraz w wyższych partiach górskich i wyżynnych Europy Zachodniej i Środkowej oraz na południowej i zachodniej Ukrainie. Ogólnie występuje tam gdzie rasa armenoidalna spotyka się z nordyczną.

BIBLIOGRAFIA:

1. Czekanowski J.,Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967
2. Czekanowski J., Polska-Słowiańszczyzna. Perspektywy antropologiczne, 1948
3. Czekanowski J., Wstęp do historii Słowian. Perspektywy antropologiczne, etnograficzne, archeologiczne i językowe, 1957
4. Czekanowski J., Zarys antropologii Polski, 1930
5. Mydlarski J., Podstawowe zagadnienia eugeniki. Część I. Pojęcie rasy i typu [w:] Zagadnienia rasy, t. 4, 1929, s. 113-131 link
6. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
7. Piontek J., Klasyfikacje gatunku ludzkiego [w:] red. Malinowski A. i Strzałko J., Antropologia, 1985

Odpowiedniki w innych typologiach:

• Michalski - typ dynarski
• Hooton - podrasa dynarska
• Lundman - podrasa dynarska rasy taurydzkiej
• Eickstedt - rasa dynarska (Dynarydzi)
• Jarcho - rasa dynarska

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 175.7; wskaźnik główny: 87.6; twarzowy całkowity: 87.2; górnotwarzowy: 51.1; nosowy: 60.7; czołowo-ciemieniowy: 63.8; czołowo-jarzmowy: 73.8; jarzmowo-żuchwowy: 73.8;  potylicy: 84.1; czołowo-potyliczny: 75.9; kolor skóry - śniada;  kolor oczu - 6; kolor włosów - ciemne

długość głowy: 186 mm; szerokość głowy: 163 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 137 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 104 mm; szerokość twarzy:141 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 104 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 123 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 166.1; wskaźnik główny: 85.5; twarzowy całkowity: 88.6; górnotwarzowy: 57.3; nosowy: 57.1; czołowo-ciemieniowy: 68.0; czołowo-jarzmowy: 79.4; jarzmowo-żuchwowy: 74.8;  potylicy: 83.0; czołowo-potyliczny: 81.9; kolor skóry - matowy;  kolor oczu - 5; kolor włosów - czarne

długość głowy: 179 mm; szerokość głowy: 153 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 127 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 104 mm; szerokość twarzy:131 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 98 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 116 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny 86; wskaźnik twarzy całkowity - 85; wskaźnik nosowy - 57;  kolor oczu - ciemne (4); kolor włosów - ciemne (T)

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny 83; wskaźnik twarzy całkowity - 93; wskaźnik nosowy - 55;  kolor oczu - piwne (5); kolor włosów - szatynowe (S)

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 178.2; wskaźnik główny: 86.6; twarzowy całkowity: 86.3; górnotwarzowy: 54.8; nosowy: 59.7; czołowo-ciemieniowy: 63.7; czołowo-jarzmowy: 73.3; jarzmowo-żuchwowy: 71.9;  potylicy: 88.1; czołowo-potyliczny: 72.3; kolor skóry - śniada;  kolor oczu - 5; kolor włosów - czarne

długość głowy: 194 mm; szerokość głowy: 168 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 148 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 107 mm; szerokość twarzy:146 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 105 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 126 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 167.5; wskaźnik główny: 86.6; twarzowy całkowity: 84.1; górnotwarzowy: 50.3; nosowy: 61.4; czołowo-ciemieniowy: 65.4; czołowo-jarzmowy: 73.1; jarzmowo-żuchwowy: 72.4;  potylicy: 86.4 czołowo-potyliczny: 75.7; kolor skóry - śniada;  kolor oczu - 7; kolor włosów - ciemne

długość głowy: 187 mm; szerokość głowy: 162 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 140 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 106 mm; szerokość twarzy:145 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 105 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 122 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 163.0; wskaźnik główny: 87.7; twarzowy całkowity: 86.1; górnotwarzowy: 50.6; nosowy: 56.1; czołowo-ciemieniowy: 64.8; czołowo-jarzmowy: 70.8; jarzmowo-żuchwowy: 66.7;  potylicy: 86.6; czołowo-potyliczny: 75.0; kolor skóry - śniada;  kolor oczu - 4; kolor włosów - czarne

długość głowy: 179 mm; szerokość głowy: 157 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 136 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 102 mm; szerokość twarzy:144 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 96 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 124 mm;