Antropologia
Fizyczna

- wzrost:

• niski wzrost, średnio 163 cm (x-165) - średni wzrost odpowiada realiom sprzed kilkudziesięciu lat, obecnie w związku z jego podwyższeniem w całej populacji, jest na pewno wyższy

budowa:

• budowa ciała: ciała silna, przysadzista (pykniczna i atletyczna)
• barki raczej poziome, klatka piersiowa szeroka, o szerokim i długim tułowiu
• kończyny górne krótkie
• kończyny dolne krótkie
• dłonie i stopy są większe i szersze niż u typu laponoidalnego
• stopy dość długie, o niezbyt wysokim podbiciu

głowa / czaszka:

• wskaźnik główny: głowa o wskaźniku wysoko mezocefalicznym (podkrótkogłowość) średnio 81; dla czaszki średnio 80
• największa długość głowy [g-op] średnio 190 mm
• największa szerokość głowy [eu-eu] średnio 155 mm
• czaszka wysoka
• wskaźnik wysokościowo-długościowy, średnio dla czaszek 75
• wskaźnik wysokościowo-szerokościowy, średnio dla czaszek 94
• głowa obserwowana z tyłu ma kształt domkowaty (lofokefalia), jest to spowodowane stromym spojeniem kości ciemieniowych, załamujących się wyraźnie, by opaść pionowo ku szerokiej podstawie czaszki; wrażenie budowy domkowatej potęguje często występująca tendencja do tworzenia się torus sagitalis
• czoło niskie jednak znacznie szersze niż u rasy laponoidalnej, stosunek najmniejszej do największej szerokości czoła znacznie wyższy w porównaniu z rasą laponoidalną,
• czoło proste ale też często nieco w tył pochylone, o silnie rozwiniętej części nadoczodołowej, gładzizna jest zawsze wypukła
• najmniejsza szerokość czoła [ft-ft] średnio 108 mm
• wskaźnik czołowo-ciemieniowy dla głowy i  czaszek 70
• wskaźnik poprzeczny czołowy czaszki średnio  82
• wskaźnik czołowo-jarzmowy średnio 78
• potylica z profilu łagodnie zaokrąglona
• szerokość potylicy [ms-ms] średnio 132 mm
• wskaźnik ciemieniowo-potyliczny dla głowy 85 i czaszki 80
• wskaźnik czołowo-potyliczny (80-x)
• wskaźnik podstawy czaszki średnio 84

oczodoły:

• oczodoły są małe
• niskie i szerokie, wskaźnik oczodołowy (x-80)

twarz:

• szeroka twarz, wskaźnik twarzowy całkowity średnio 82 (x-84)
• szerokość twarzy [zy-zy] 140-x mm
• wysokość twarzy całkowita [n-gn] średnio 115 mm
• wskaźnik górnotwarzowy dla głowy i czaszki (x-50)
• kształt twarzy: owalny
• rysy twarzy grube i ciężkie
• o wydatnych, ku przodowi wysuniętych łukach jarzmowych
• kości policzkowe wystające

nos:

• średnio szeroki, wskaźnik nosowy średnio 72 (70-x); dla czaszki średnio 55
• nos jest duży i znacznie bardziej wysunięty ku przodowi, niż u rasy laponoidalnej
• o niskiej i szerokiej nasadzie, często wklęsłej (silnie wgłębionej) co rzadko się spotyka u rasy laponoidalnej
• średnio szeroki grzbiet
• o profilu zwykle wklęsłym
• cienkie nozdrza, niezbyt rozchylone
• przegroda nosowa szeroka
• koniuszek nosa o spłaszczony
• otwór nosowy czaszki ma grubo zarysowaną krawędź dolną, tworzącą często clivus

górna szczęka / żuchwa:

• żuchwa jest szeroka, wysoka i szeroko rozwartych kątach (gonionach)
• znaczna wysokość żuchwy powoduje, że, przy równych wartościach wskaźnika górnotwarzowego, typ sublaponoidalny wykazuje znacznie wyższe wartości we wskaźniku twarzowym całkowitym
• szerokość żuchwy [go-go] średnio  105 mm
• wskaźnik jarzmowo-żuchwowy średnio 75
• o kątowatym podbródku

usta:

• usta średnie
• górna warga dość gruba i często nieco wywinięta, dolna zaś cienka

oczy:

• kolor oczu przeważnie ciemne, niekiedy zielonawe (2-7)
• szpara oczna pozioma, nieraz ukośna, wąska
• czasem występuje fałda mongolska
• oczy niezbyt głęboko osadzone

włosy:

• kolor włosów: ciemne, nieraz szatynowe o odcieniu rudawym (T-X)
• kształt włosów:zwykle proste, rzadziej lekko faliste
• grube

skóra:

• kolor skóry: płowa, rzadko jasna

uwłosienie:

• zarost i owłosienie ciała: średnie

Występowanie:

Spotyka się go w tych regionach Europy gdzie elementy laponoidalny i śródziemnomorski występują obok siebie, czyli głównie w środkowej i południowej Europie.

BIBLIOGRAFIA:

1. Czekanowski J.,Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967
2. Czekanowski J., Polska-Słowiańszczyzna. Perspektywy antropologiczne, 1948
3. Czekanowski J., Wstęp do historii Słowian. Perspektywy antropologiczne, etnograficzne, archeologiczne i językowe, 1957
4. Czekanowski J., Zarys antropologii Polski, 1930
5. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
6. Piontek J., Klasyfikacje gatunku ludzkiego [w:] red. Malinowski A. i Strzałko J., Antropologia, 1985

Odpowiedniki w innych typologiach:

• odpowiednik typu sublaponoidalnego w typologii Michalskiego

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

Polak, wzrost: 166.9; wskaźnik główny: 79.9; twarzowy całkowity: 80.5; górnotwarzowy: 46.3; nosowy: 82.0; czołowo-ciemieniowy: 74.9; czołowo-jarzmowy: 81.9; jarzmowo-żuchwowy: 79.2; potylicy: 88.3; czołowo-potyliczny: 84.7; kolor skóry - płowa;  kolor oczu - 7; kolor włosów - szatynowe

długość głowy: 204 mm; szerokość głowy: 163 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 144 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 122 mm; szerokość twarzy:149 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 118 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 120 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny 81; wskaźnik twarzy całkowity - 84; wskaźnik nosowy - 74; kolor skóry - kolor oczu - 2 (ciemne); kolor włosów - T (ciemne)

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 165.1; wskaźnik główny: 82.3; twarzowy całkowity: 79.7; górnotwarzowy: 46.2; nosowy: 83.3; czołowo-ciemieniowy: 68.8; czołowo-jarzmowy: 76.9; jarzmowo-żuchwowy: 73.4; potylicy: 83.1; czołowo-potyliczny: 82.7; kolor skóry - płowa;  kolor oczu - 7; kolor włosów - szatynowe

długość głowy: 194 mm; szerokość głowy: 160 mm; szerokość potylicy [ms-ms]: 133 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 110 mm; szerokość twarzy:143 mm; szerokość żuchwy [go-go]: 105 mm; wysokość twarzy [n-gn]: 114 mm;

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny 79; wskaźnik twarzy całkowity - 82; wskaźnik nosowy - 75; kolor skóry - kolor oczu - 6 (piwne); kolor włosów - 4 (ciemne)