Rasa taurydzka (Taurid) i jej podrasy

W koncepcji ras geograficznych Lundmana rasa taurydzka (Taurid) należy do kaspijskiej, południowo-wschodniej grupy rasowej

Powstała ze wschodniej gałęzi kromanioidów (Brunnids) w podobnym rejonie co rasa wschodnio-śródziemnomorska. Potem uległa brachycefalizacji. choć możliwe że podrasa dynarska powstała na Bałkanach. Następnie w późnym neolicie i epoce brązu ludy ze wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego migrowały na Bałkany i do Europy Środkowej.

Cechy charakterystyczne:

  • wzrost generalnie wysoki
  • budowa mature-boreal (zobacz ostatni przykład niżej)
  • wskaźnik główny brachcefaliczny (83-x)
  • wskaźnik wysokościowo-długościowy czaszki wysoki (78-80)
  • spłaszczona potylica
  • twarz o dużych wymiarach, długa, nawet mimo dużej szerokości; dobrze wyprofilowana
  • wąski, wydatny nos, często o wypukłym / garbatym profilu
  • włosy faliste lub kręcone

Występują następujace podrasy:

podrasa dynarska (Dinarid)

odróżnia ją:

  • bardzo wysoki wzrost
  • budowa atletyczna (mature), umięśnione kończyny
  • mały odsetek grupy krwi B

Spotykana głównie na zachodnich Bałkanach. Sięga po Alpy i Karpaty na północy. Wśród północnych Serbów występuje mieszany typ z rasą wschodnio-bałtycką o kwadratowej twarzy.

Odpowiedniki w innych typologiach:

podrasa armenidzka (Armenid) względnie anatolijska (Anatolid)


Występuje głównie w północnej części Bliskiego Wschodu. W Azji Mniejszej, oczywiście w Armenii. W Europie spotykana w rejonie Neapolu i w Toskanii we Włoszech (gdzie jest również większy odsetek grupy krwi B). Choć może są to też wpływ podrasy litoralnej. Gdzie indziej jej wpływy to raczej kwestia występowania podrasy litoralnej.

odróżnia ją:

  • średni wzrost
  • budowa bardziej borealna (krępa)
  • grubsze rysy twarzy
  • szerszy podbródek
  • bardziej mięsisty, wydatny nos
  • brwi często zrośnięte
  • więcej grupy krwi A i B niż u podrasy dynarskiej

Odpowiedniki w innych typologiach:

podrasa mtebidzka (Mtebid)


Występuje na Kaukazie. O mniejszym nasileniu charakterystycznych cech niż w obu poprzednich podrasach i o mniejszym odsetku grupy krwi B niż u Armenoidów.

Odpowiedniki w innych typologiach:

podrasa mieszana karpacka (Carpathid)

Prawdopodobnie mieszanka podrasy armenoidalnej ze wschodnio-alpejską. Spotykana w Europie środkowej, na północ od Bałkanów. Również w północnych Włoszech.

W niektórych opracowaniach Lundmana jest niejasno opisana i wynika `że ma taki sam rodowód jak litoralna, ale w innych wyraźnie napisne jest że powstała w rejonie Karpat na podłożu wschodnio-alpejskim zmieszanym z przybyłymi z południa armenoidami.

Mimo generalnie przewagi cech wschodnio-alpejskich wyróżniają ich dodatkowo:

  • podobnie jak u rasy wschodnio-alpejskiej niski wzrost
  • bardziej wydatny, lekko wypukły nos
  • ciemniejsza pigmentacja
  • w porównaniu z kolei z podrasą dynarską mają większy odsetek grupy krwi B

podrasa mieszana litoroidalna (Litoroid)

Wywodzi się od ludów migrujacych z Bliskiego Wschodu i Azji Mniejszej oraz Cypru wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego i następnie wzdłuż wybrzeży atlantyckich aż do Wysp Brytyjskich i południowej Skandynawii (kultury megalityczne i kultura pucharów dzwonowatych). Potem byli to również Fenicjanie.

Ślady tej podrasy znajdujemy do dziś w: zachodnie wybrzeże Szwecji, północno-zachodnia Jutlandia, holenderska prowincja Zeeland i wyspy fryzyjskie, Kent w Anglii, północno-wschodnia Szkocja (gdzie odsetek genu q (B) osiąga 10%), wyspa Man, południowo-zachodnia Irlandia, zachodnia Walia, Kornwalia, zachodnia Francja (Breatnia, Gironde), płn, wybrzeża Portugalii, wybreża Hiszpanii, niektóre wybrzeża Sardynii i Sycylii, Krety oraz Malta

  • raczej wysoki wzrost
  • krótka do pośredniej, wysoka czaszka o dość płaskiej potylicy
  • nos dość mięsisty, wydatny, o profilu wypukłym / garbatym
  • ciemna pigmentacja włosów i przeważnie oczu
  • grubsze wargi
  • wyższy odsetkiem grupy krwi B niż sąsiadujące z nimi populacje

Odpowiedniki w innych typologiach:

  • Michalski - typ litoralny (EH), generalnie niższy wskaźnik główny i częściowo inne rejony występowania
  • Czekanowski - typ litoralny, generalnie niższy wskaźnik główny i częściowo inne rejony występowania

 


BIBLIOGRAFIA:

  1. Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967
  2. Lundman B., Jordens Människoraser och Folkstammar, 1943
  3. Lundman B., Nutidens Människoraser, 1946 link
  4. Lundman B., Stammeskunde der Völker. Ethnogonie, 1961
  5. Lundman B., The Problem of Ancient Oriental Shipping on the North Sea: Anthropological Contributions to the Discussion on the Existence of More or Less Direct Maritime Trade between the Eastern Mediterranean Countries and Northwestern Europe, Journal of Near Eastern Studies, Vol. 16, No. 2 (Apr., 1957), pp. 105-117
  6. Lundman B., The races and peoples of Europe, 1977 link
  7. Lundman B., Umriss der Rassenkunde des Menschen in geschichtlicher Zeit, 1952

 Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

 

Przykład 1. Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

podrasa dynarska

podrasa dynarska

 

Przykład 2. Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

podrasa armenidzka

armeniden

 

Przykład 3. Lundman B., Nutidens Människoraser, 1946

podrasa dynarska

podrasa dynarska

 

Przykład 4. Lundman B., Nutidens Människoraser, 1946

podrasa armenidzka

podrasa armenoidalna

 

Przykład 5. Lundman B., Nutidens Människoraser, 1946

podrasa armenidzka, Indie, Gużdarat (odpowiednik Indo-Brachidów Eickstedta)

indobrachid1946

 

Przykład 6. Lundman B., The Problem of Ancient Oriental Shipping on the North Sea: Anthropological Contributions to the Discussion on the Existence of More or Less Direct Maritime Trade between the Eastern Mediterranean Countries and Northwestern Europe, Journal of Near Eastern Studies, Vol. 16, No. 2 (Apr., 1957), pp. 105-117

podrasa litoroidalna, południowo-wschodnie wybrzeże Anglii

podrasa litoralna

 

Przykład 7. Lundman B., The Problem of Ancient Oriental Shipping on the North Sea: Anthropological Contributions to the Discussion on the Existence of More or Less Direct Maritime Trade between the Eastern Mediterranean Countries and Northwestern Europe, Journal of Near Eastern Studies, Vol. 16, No. 2 (Apr., 1957), pp. 105-117

podrasa litorodialna, Fryzja

podrasa litoralna

 

 

 

 Przykład 8. Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

borealer-somatotyp mature-somatotyp

 

Przykład 3. Lundman B., Umriss der Rassenkunde des Menschen in geschichtlicher Zeit, 1952

Am - podrasa armenidzka

D - podrasa dynarska

Kr - podrasa karpacka (Carpathid)

Mt - podrasa mtebidzka (Mtebid)

Lundman - races of Europe 1952

Przykład 4. Lunman B., Jordens Folkstammar, 1988

Enklawy dynarskie (D) i armenidzka (A) w Europie  (poza głównymi zasięgami tych podras)

rasy w Europie wg Lundmana (enklawy)