Antropologia
Fizyczna

Skip to content

Home

Klasyfikacja rasowa - Hooton

Rasa biała (kaukaska)

Podrasa śródziemnomorska

Podrasa śródziemnomorska (Mediterranean)

Szczegóły: Kategoria: Koncepcja typologii rasowej - Hooton

Jedna z głównych podras rasy białej (kaukazoidalnej) w typologii E. A. Hootona.

Długogłowi bruneci.

Kryteria klasyfikacji:

Kolor włosów: ciemnobrązowy do czarnego
Kolor oczu: ciemnobrązowy lub średniobrązowy
Kształt głowy: wskaźnik cefaliczny mniejszy niż 80

Typy morfologiczne podrasy śródziemnomorskiej:

**Typ górnopaleolityczny (Upper Paleolithic), znany też jako atlantycko-śródziemnomorski** lub Combe Capelle

Kształt głowy: bardzo długa, zazwyczaj powyżej 200 mm, bardzo dolichocefaliczna, wskaźnik długości-szerokości zazwyczaj poniżej 75; wypukła potylica
Łuki brwiowe: zazwyczaj duże
Czoło: zazwyczaj pochylone w tył
Zagłębienie nosowe: głębokie
Struktura włosów: zazwyczaj bardzo faliste lub kręcone
Kształt nosa: zazwyczaj prosty, średniej szerokości i wysokości, raczej gruby
Kształt twarzy: często bardzo długa twarz, wydatna żuchwa, dość wyraźne kości policzkowe
Wzrost: zazwyczaj wysoki (powyżej 170 cm), ale może być średni, rzadko niski
Kolor skóry: zazwyczaj ciemny

Występowanie:

Sporadyczne w obszarach refugialnych Europy i Bliskiego Wschodu; prawdopodobnie najczęstsze w Irlandii, Szkocji, Walii.

Odpowiedniki w innych typologiach:

Eickstedt - typ euro-afrykański

Typ irańsko-wyżynny (Iranian Plateau) znant też jako Indo-Afgański lub Irano-Afgański

Różni się od typu górnopaleolitycznego tylko w następujących aspektach:

Kształt nosa: zawsze wysoki, szeroki lub średnio szeroki u nasady i na grzbiecie, zazwyczaj wypukły z cienkim do średniego, spłaszczonym koniuszkiem i wygiętą przegrodą
Broda i owłosienie ciała: zazwyczaj obfite
Wzrost i budowa ciała: zazwyczaj średni wzrost (167 cm) i drobna budowa ciała

Występowanie:

Głównie w Iraku i Iranie. Sięga do północno-zachodnich Indii.

Odpowiedniki w innych typologiach:

Michalski - chyba najbardziej zbliżony jest typ refaicki (YK) w swej frakcji orientalnej i częściowo pośredniej
Eickstedt - typ irański rasy orientalnej
Lundman - podrasa irańska rasy wchodnio-śródziemnomorskiej

**Typ klasyczny śródziemnomorski (Classic Mediterranean)**

Zredukowana pochodna typu górnopaleolitycznego.

Cechy charakterystyczne:

wzrost: zazwyczaj niski, rzadziej średni, około 162-164 cm
budowa: smukła (gracylna); szkielet delikatnie zbudowany; tendencja do smukłości w młodości i otyłości w starszym wieku
wskaźnik główny: dolichocefaliczny (72-76)
wskaźnik wysokościowo-długościowy: niski bądź średni
czaszka: o lekkiej budowie, skronie płaskie, potylica wystająca
czoło prostokątne (widok z przodu), o średniej wysokości, trochę zaokrąglone i słabo lub średnio pochyłe; ze słabo widocznymi łukami nadoczodołowymi
twarz: wąska lecz nie długa, owalna; kości policzkowe niewidoczne; relief twarzy delikatny i symetryczne rysy
nos: wskaźnik nosowy przeważnie (65-69); wąski i średnio wysoki; profil prosty (rzadko lekko wklęsły) ze średnio grubym koniuszkiem, zadartym lub poziomym; nozdrza średnio grube
wargi: średnio grube
podbródek spiczasty i niezbyt wydatny
kolor oczu: ciemno do jasnobrązowych
kolor włosów: czarne, lub rzadziej ciemnobrązowe
kształt włosów: często mocno faliste i niekiedy kręcone, rzadko proste gładkie
kolor skóry: jasnobrązowy lub płowy, względnie matowobiały
zarost i owłosienie ciała: obfite na głowie, zarost i owłosienie ciała średnie lub rzadziej słabe

Występowanie:

Spotykany w całym basenie Morza Śródziemnego (szczególnie w południowych Włoszech, południowej Francji, półwyspie Iberyjskim, północnej Afryce i półwyspie Arabskim). Sporadycznie we wschodniej, środkowej i częściej północno-zachodniej Europie, tu głównie na Wyspach Brytyjskich.

Odpowiedniki w innych typologiach (wariant o prostym nosie):

Michalski - rasa śródziemnomorska (E)
Czekanowski - rasa śródziemnomorska
Eickstedt - typ gracylny śródziemnomorski
Lundman - rasa zachodnio-śródziemnomorska

Typ arabsko- śródziemnomorski (Arabo-Mediterranean

W wydaniu "Up from the Ape" z 1946 określony jako wariant typu klasyczno-śródziemnomorskiego o wypukłym nosie i będący zredukowaną pochodną typu irańsko-wyżynnego.

We wcześniejszym wydaniu z 1931 określony prostu jako Arab i opisany bardziej szczegółowo, z kolei w "Twilight of Man" z 1939 hooton nazwał go Arabo-Mediterranean. Pochodzenie [1931] głównie podrasa śródziemnomorska, z małą domieszką armenoidalną i prawdopodobnie nordycką.

Cechuje go:

wzrost 165-168 cm, czyli wyższy niż w typie klasycznym śródziemnomorskim.
budowa: smukła
bardzo dolichocefaliczna czaszka, o wypukłej potylicy
twarz dłuższa i węższa (88-x) niż w typie klasycznym, eliptyczna
nos bardzo wąski, wysoki, wypukły, czasem garbaty, o koniuszku wąskim, opuszczonym i skrzydełkach nosa sięgających daleko do tyłu i przypłaszczonych, a nie wypukłych jak u Armenoidów
podbródek spiczasty i wysunięty do przodu
oczy czarne lub ciemnobrązowe
włosy czarne lub ciemnobrązowe; o kształcie falistym lub kręcone, o średniej grubości
kolor skóry: oliwkowy, brązowy

Występowanie

Koncentruje się na Płw. Arabskim i północnej Afryce, sporadycznie w Hiszpanii, Portugalii, Francji i Włoszech.

Odpowiedniki w innych typologiach:

Michalski - rasa orientalna (K)
Czekanowski - typ orientalny
Eickstedt - rasa orientalna (Orientalidzi)
Lundman - rasa arabska

**Typ berberyjski (Berber) lub Crude Mediterranean**

Hooton opisał w wydaniu "Up from the Ape" z 1931 podrasę berberyjskę (Berber), a w "Twilight of Man" z 1939 zbliżony typ proto-śródziemnomorski (Crude Mediterranean). W wydaniu "Up from the Ape" z 1946 pominął ten typ / podrasę i zaliczył ją do szeroko pojętej podrasy śródziemnomorskiej.

Pochodzenie wg Hootona [1931] to głównie podrasa śródziemnomorska z małą domieszką podrasy alpejskiej.

Cechy charakterystyczne (połączyłem cechy Berber i Crude Mediterranean):

wzrost: średni (167-168 cm przeważnie)
budowa: szczupła, długie nogi (Berber) ale przy (Crude) opisany jako masywny
głowa: dolichocefaliczna, potylica wystająca
łuki nadoczodołowe większe niż typie klasycznym
twarz: kwadratowa, o średniej szerokości i raczej krótka, o wskaźniku twarzowym średnim lub szerokim (x-87); kości policzkowe bardziej wystające niż typie klasycznym
nos niższy i szerszy niż w typie klasycznym, ze słabą tendencją do profilu wklęsłego
kąty szczęki bardziej widoczne niż typie klasycznym; podbródek mniej wydatny ale bardziej kwadratowy i często wgłębiony
oczy czarne lub bardzo ciemnobrązowe
włosy czarne lub bardzo ciemnobrązowe; przeważnie faliste
kolor skóry: oliwkowy lub brązowy
zarost i owłosienie ciała: raczej bardziej obfite niż w typie klasycznym (Crude), ale przy Berber podano że również skąpe.

Występowanie:

Skoncentrowany w północno-zachodniej Afryce (Maroko, Algieria) wśród Berberów. Sporadycznie w Hiszpanii, Portugalii, Francji i Włoszech.

Odpowiedniki w innych typologiach:

Oczywiście rasa mediterranoidalna (B) Michalskiego bardzo nawiązuje do niego, choć w szczegółach występuje parę różnic, które znikają gdy weźmie się pod uwagę typy mieszane jak mediterranoidalno-orientlany (BK) i submediterranoidalny (BE)
Eickstedt - typ berberyjski (Berberid) rasy śródziemnomorskiej
Lundman - częściowo typ Berid i wariant kanaryjski rasy paleo-atlantyckiej

Bibliografia: