W porównaniu z typem subnordycznym (AL) silniej zaznaczone (z reguły nie wszystkie naraz) cechy odmiany żółtej: wysokie i wystające kości jarzmowe; przypłaszczenie twarzy; prognatyzm zębodołowy; wąska i ukośna szpara oczna; silna fałda powiekowa; ślad lub pełna fałda mongolska; żółtawy odcień skóry; słabe owłosienie ciała. Pod względem wymiarów oba typy mogą być identyczne (poza wysokością głowy / czaszki, która jest często dużo większa w typie AM).
Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.
Można go nazwać też jednym z typów "turańskich", czyli typów mieszanych biało-żółtych występujących głównie w dawnej, radzieckiej Azji Centralnej i terenach przyległych jak północny Afganistan i Sinkiang. Są to jeszcze typy HM, AZ, EM, EZ, KQ, KM, KZ.
Wg antropologów radzieckich turecka ludność północnej Azji Centralnej (Kazachowie, Kirgizi) wykazywała niewielki procent jaśniejszych odcieni oczu, rzadziej włosów. Jasną pigmentację można znaleźć nawet w Mongolii i Turkiestanie Chińskim (oczywiście są to pojedyncze przypadki, parę zdjęć zamieściłem poniżej). Wszystkie te przypadki to zmongolizowani potomkowie dawnej ludności europeidalnej (kultury Andronowo i Minusinsk, ludy scyto-sarmackie, itd.) zamieszkujących te tereny przed ekspansją ludów turko-mongolskich.
Odsetek włosów szatynowych i jasnobrązowych (6,7,8 w skali Fischera) u różnych badanych grup Kirgizów i Kazachów [Abuleshivili, 1968] wynosił od 1 do 5%, w wielu badanych grupach 0. Oczy jasne i jaśniejsze odcienie mieszanych (6-10 w skali Bunaka) za to występowały zawsze w zakresie od 5% do niemal 20%. Można założyć że posiadają je tylko typy AZ, AM, YM, YZ łącznie, jako że nie występują u etnicznych Kirgizów i Kazachów (nie zmieszanych z napływowymi Rosjanami) jasnopigmentowane typy "czysto" europeidalne. Z danych (dla całych grup) wskaźnika twarzowego i nosowego wynika że przeważa raczej średnionosa i szerokotwarzowa frakcja mongoloidalna AM ale nie mam pewności.
Na podstawie materiałów antropologów węgierskich można stwierdzić że typ ten spotyka się go również w tym kraju i traktowany jest tamże jako cześć typów Turanid i Turanoid.
W Polsce typ ten początkowo nie był opisany przez Michalskiego, ze względu na brak dokumentacji fotograficznej i zaliczany do subnordycznego (AL). W późniejszym latach autorzy kierunku morfologiczno-porównawczego wykazywali pewne odsetki tego typu w niektórych badanych rejonach Polski. Byłby to relikt najazdów tatarskich (lub jeszcze wcześniejszych awarskich) lub osiedlania tzw. brańców?
Częściowo typ ten występuje zapewne też wśród polskich Tatarów, gdzie jego pochodzenie nie budzi wątpliwości.
Występowanie w niektórych zbadanych po wojnie rejonach Polski:
red. Abduleshivili M. G. [i inni], Contributions to the physical anthropology of Central Asia and Caucasus, 1968
Łuczak B., Charakterystyka antropologiczna ludności rumuńskiej z okolic Karpat południowych, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 109-120
Michalska-Wichan J., Struktura antropologiczna ludności Mongolii [w:] Acta Universitatis Lodzensis. Folia Zoologica et Anthropologica, t. 4, 1986, s. 79-138
Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt, Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, 1964, s. 209-238
Orczykowska Z., Analiza antropologiczna Tadżyków z Pamiru [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr. 46, 1959
Orczykowska Z., Klucz antropologiczny do określania ludności regionu Śródziemnomorza i jego azjatyckich peryferii [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 24, z. 2, 1958, s. 565-580
tylko składy typologiczne:
Becker M., Łuczak B., Kształtowanie się składników antropologicznych w różnych środowiskach miejskich [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 59-
Becker M., Płock i Radziwie w świetle badań antropologicznych, Notatki Płockie t. 11, nr 4(38), 1966
Becker M., Struktura antropologiczna powiatu płockiego, Notatki Płockie t. 15, nr 3(57), 1970, s. 34-46
Kransodębska I., Struktura antropologiczna mężczyzn z Warszawy i okolic w okresie międzywojennym [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 77, 1969, s.375-404
Łuczak B., Składy antropologiczne na tle ruchów migracyjnych ludności powiatu sierpeckiego [w:] Notatki Płockie, t.17, nr. 2 (66), 1972, s. 25-30
Stolarczyk H., Analiza antropologiczna ludności powiatu bełchatowskiego [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 18, 1979, s. 59-79
Stolarczyk H., Ludność powiatu płońskiego w świetle antropologii [w:] Notatki Płockie, t.16, nr 4 (63), 1971, s. 34-42
Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi
Objaśnienia do powyższych danych:
♂ - mężczyźni
♀ - kobiety
w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)
podtyp / frakcja nordoidalna Am (około 75% A i 25% M) - twarz średnia lub wąska (84-x), nos wąski (x-69)
Przykład 1. Henkey G.., Rusze-környéki tatárok embertani vizsgálata [w:] Anthropolgia Hungarica, XI, 1972, s. 137-164
