Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi
Objaśnienia do poniższych danych:
♂ - mężczyźni
♀ - kobiety
w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)
Najważniejsze zakresy zmienności, służące do różnicowania z innymi typami, podane są w sekcji "Główne cechy". Podane w dalszym opisie średnie dla cech mają znaczenie informacyjne.
Cechy charakterystyczne typu mediterranoidalno-orientalnego (BK):
głowa dolichocefaliczna (wskaźnik główny: x-76); przeważnie dość niska ale za to wysklepiona
twarz z reguły średnio szeroka lub wąska, rzadziej szeroka, rysy twarzy przeważnie wyraziste i ostre, kości policzkowe słabo zarysowane, tendencja do prognatyzmu alweolarnego
nos zróżnicowany od wąskiego do szerokiego (60-x), wydatny, profil różny ale dość często wypukły i garbaty, dość wysoka nasada nosa
szeroki nos (70-x) i szeroka twarz (x-83) nie występują razem, podobnie jak wąska twarz (88-x) i wąski nos (60-69)
mediterranoidalna (Bk) - wzrost niski lub średni (♂ x-169, ♀ x-157); twarz szeroka (♂ x-83, ♀ x-81); nos wąski (60-65), o profilu przeważnie wypukłym / garbatym
pośrednia (bk) - wzrost wysoki (♂ 170-x, ♀ 158-x); nos wąski lub dość wąski (60-69), twarz szeroka (♂ x-83, ♀ x-81) lub średnia (84-87), z nią skorelowany jest silnie wklęsły profil nosa i / albo albo prognatyzm zębodołowy (co odróżnia od typu EK)
orientalna (bK) - wzrost wysoki (♂ 170-x, ♀ 158-x); twarz średnia lub wąska (♂ 84-x, ♀ 82-x), nos albo średnio szeroki (70-x), albo w zakresie dość wąskim 66-69, z którym skorelowany jest silnie wklęsły profil nosa i / albo albo mezognatyzm / prognatyzm zębodołowy (co odróżnia od typu EK i ewentualnie typu AE, ale tu w w grę wchodzi też ciemniejsza pigmentacja)
Od typu chamickiego (BE) różni się zależnie od frakcji obecnością twarzy szerokich (x-83) lub wydatniejszych, mocno wąskich nosów (x-65); przeważnie wyższym wzrostem, smuklejszą budową, częściej wypukłym profilem nosa, wyższą nasadą nosa, ostrzejszymi rysami twarzy, mniej wydatnymi kośćmi policzkowymi, obfitszym zarostem i owłosieniem ciała i ciemniejszą skórą, bardzo słabą fałdą powiekową, wyższymi oczodołami i większym mezognatyzmem / prognatyzmem zębodołowym
od rasy orientalnej (K) szerszą twarzą (x-87) i nosem (66-x), większą tendencją do prognatyzmu, ewentualnie niekiedy wklęsłym profilem nosa
od rasy mediterranoidalnej (B) obecnością twarzy (84-x) i nosów węższych (x-69)
różnica z typem egejskim (AB) wyjaśniona przy jego opisie
z frakcją śródziemnomorską typu atlantyckiego różni się ciemniejszą pigmentacją, szczególnie skóry i oczu; wydatnym i wypukłym / garbatym nosem; bardziej falistymi lub kędzierzawymi włosami; ogólnie "południową" fizjonomią; wymiary bezwzględne głowy / twarzy również są z przeważnie mniejsze niż w YE
Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.
wskaźnik nosowy - przeważnie średnio szeroki, waha się od wąskiego (według Michalskiego [1963] minimalna wartość 60) do szerokiego (zależnie od frakcji)
Michalski używał też nazwy typ kuszycki (ze względu na domniemane częste występowanie w rejonie dolnego Egiptu i dawnej Nubii). Jednak jako że spotyka się go też w Azji zachodniej i południowej uważam że nie jest to nazwa jednoznaczna.
Typ mediterranoidalno-orientalny (BK) należy do grupy typów południowych. W Europie w śladowych ilościach, oprócz Krety. Za to liczny w północnej Afryce, obecny niezbyt licznie na Bliskim Wschodzie i dużo częściej w płn-zachodnich Indiach.
składy typologiczne (w nawiasach frakcje, tam gdzie były podane)
Michalski I., Charakterystyka antropologiczna Sikhów, Przegląd Antropologiczny, t. XIII, z. 1, 1939, s. 50-70
Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt, Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, 1964, s. 209-238
Michalski I., Typy antropologiczne Egiptu, Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, t. 1, z. 4, 1958, s. 192-203 link
Orczykowska Z., Klucz antropologiczny do określania ludności regionu Śródziemnomorza i jego azjatyckich peryferii [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 24, z. 2, 1958, s. 565-580
Stolarczyk H., Charakterystyka typów antropologicznych Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 44, 1971, s. 107-139
Stolarczyk H., Próba ujęcia struktury antropologicznej Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 40, 1970, s. 123-148
Wierciński A.,O antropologii starożytnego Egiptu, Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, 1958, Tom 1, zeszyt 4, s. 184-191 link
tylko składy typologiczne:
Grabowska J., Uwagi dotyczące składów rasowych niektórych szczepów Sudanu Zachodniego,Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 495-498
Stolarczyk H., Z badań antropologii Sudańczyków, Przegląd Antropologiczny, t. 35 z. 2, 1969, s. 484-490
składy z poniższych opracowań określiłiem metoda morfologiczno-porównawczą na bazie podanych tam materiałów indywidualnych:
Cipriani L., Osserviazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivo per L'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-115
Field H., Contributions to the anthropology of Iran [w:] Publications of the Field Museum of Natural History. Anthropological Series, Vol. 29,No. 2 (DECEMBER 15, 1939), s. 511, 513-706
Hauschild M.W., Wagenseil F., Anthropologische Untersuchungen an anatolischen Türken [w:] Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie, Bd. 29, H. 2/3 (1931), s. 193-260
Luschan F., Beiträge zur Anthropologie von Kreta [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 45. Jahrg., H. 3 (1913), s. 307-393
Schiff F., Beiträge zur Anthropologie des südlichen Peloponnes. (Die Mani.) [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 46. Jahrg., H. 1 (1914), s. 14-40
podtyp / frakcja orientalna (bK) - wzrost wysoki (♂ 170-x, ♀ 158-x); twarz średnia lub wąska (♂ 84-x, ♀ 82-x), nos albo średnio szeroki (70-x), albo w zakresie 66-69, z którym skorelowany jest silnie wklęsły profil nosa i / albo albo mezognatyzm / prognatyzm zębodołowy (co odróżnia od typu EK i ewentualnie typu AE, ale tu w w grę wchodzi też ciemniejsza pigmentacja)
Przykład 1. Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt, Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, pp. 209-238, 1964
typ mediterranoidalno-orientalny (BK), frakcja orientalna - Egipt
Przykład 2. Stolarczyk H., Charakterystyka typów antropologicznych Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 44, 1971, s. 107-139
typ mediterranoidalno-orientalny (BK),frakcja orientalna - Sudan
Przykład 3. Eickstedt E., Rassenelemente der Sikh. Mit einem Anhang über biometrische Methoden, Zeitschrift für Ethnologie 52./53. Jahrg., H. 4/5 (1920/21), pp. 317-394
typ mediterranoidalno-orientalny (BK), frakcja orientalna - Sudan (Nubijczyk) - nie mam pewności czy to nie jakiś typ mieszany z odmianą czarną jednak, ale to tylko moje zdanie.
podtyp / frakcja pośrednia (bk) - wzrost wysoki (♂ 170-x, ♀ 158-x); wąskonosa (x-69), twarz szeroka (♂ x-83, ♀ x-81) lub średnia (84-87), z nią skorelowany jest silnie wklęsły profil nosa i / albo albo prognatyzm zębodołowy (co odróżnia od typu EK)
Przykład 5. Puccioni N., Antropometria delle genti della Cirenaica : Vol. II. Tabelle e tavole, 1936
typ mediterranoidalno-orientalny (BK),frakcja pośrednia - Libia, Cyrenajka
podtyp / frakcja mediterranoidalna (Bk) - wzrost niski lub średni (♂ x-169, ♀ x-157); twarz szeroka (♂ x-83, ♀ x-81); nos wąski (x-65), o profilu przeważnie wypukłym / garbatym
Przykład 6. Puccioni N., Antropometria delle genti della Cirenaica : Vol. II. Tabelle e tavole, 1936