Typ pacyficzno-arktyczny (ZI)

W typologii indywidualnej kierunku morfologiczno-porównawczego typ mieszany odmiany żółtej rasy pacyficznej (Z) i arktycznej (I). Typ pacyficzno-arktyczny oznacza się symbolem  ZI. In English: Pacific-Arctic type (ZI).

Ogólna charakterystyka:

Główne cechy:

  • wzrost różny
  • głowa dolicho- do mezocefalicznej (x-82)
  • twarz  średnia do wąskiej (84-x)
  • profil pionowy twarzy:  często prognatyzm zębodołowy
  • nos wąski (x-65), nasada niska, profil nigdy nie jest wklęsły
  • oczy ciemne (1-6)
  • oprawa oka: fałda mongolska dość słaba, lub czasem brak
  • włosy bardzo ciemne (X-Y), przeważnie proste
  • skóra przeważnie niezbyt jasna
  • zarost i owłosienie ciała słabe

Frakcje:

  • arktyczna (zI) - niski wzrost (x-164), długogłowość (x-76) ale głowa wysoka (67-x)
  • pośrednia (zi) - skojarzenie niskiego wzrostu (mężczyźni x-164) i pośredniogłowości
  • pacyficzna (Zi) -  skojarzenie średniego i wysokiego wzrostu (mężczyźni 165-x) z długogłowością

Różnice z innymi typami:

  • od frakcji pacyficznej ZQ różni się brakiem wklęsłego lub bulwiastego profilu nosa
  • od frakcji arktycznej ZI  różni się brakiem brakiem wklęsłego lub bulwiastego profilu nosa

Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.

wzrost:

wzrost różny zależnie od frakcji (patrzy wyżej)

głowa / czaszka:

wskaźnik główny dolicho- do mezoceflaicznego (x-82)

twarz:

wskaźnik twarzowy całkowity  - twarz średnio szeroka do wąskiej (84-x)

cechy opisowe:

nos:

wskaźnik nosowy  - nos wąski lub bardzo wąski (x-66)

cechy opisowe:

oczy:

  • kolor oczu: oczy bardzo ciemne (1-3 w skali Martina, 73-79 w skali Michalskiego)

szpara oczna: wąska, przeważnie ukośna, pozioma

włosy:

skóra:

kolor skóry

  1. Chiny (♂)  9 w skali v. Luschana
  2. Korea (♂) niezbyt jasna (żóława biała - zółtawa brunatna jasna)
  3. Mongolia (♂) niezbyt jasna
  4. Mongolia (♀) dość jasna

owłosienie:

  • zarost twarzy przeważnie skąpy
  • owłosienie ciała słabe

Występowanie:

Północno-wschodnia Azja. Spotykany licznie we wschodniej Syberii w strefie kontaktowej rasy pacyficznej i arktycznej (głównie frakcje pośrednia i arktyczna).

Prawdopodobnie dość często występuje w Japonii (typ Chosu lub Jakunin innych autorów - odpowiednik wysokorosłej frakcji pacyficznej).

sklady typologiczne (w nawiasach frakcje według liczebności)

  • Gołdowie (♀) 33.9% (zi > zI)
  • Oroczoni (♂+♀) 20% (zi)
  • Gołdowie (♂) 17.24% (zi > zI)
  • Korea (♂) 7.59% (zi) - seria [Niemiec 1965]
  • Korea - dla (♂) 3.4% - seria [Stolarczyk 1976]
  • Korea (♀) 3.6% - seria [Stolarczyk 1976]
  • Mongolia (♂) 1.8%
  • Mongolia (♀) 1.3%
  • Chiny - dla (♂) 0.92%

BIBLIOGRAFIA:

  1. Michalska-Wichan J., Struktura antropologiczna ludności Mongolii [w:] Acta Universitatis Lodzensis. Folia Zoologica et Anthropologica, t. 4, 1986, s. 79-138
  2. Michalski I., Składniki rasowe Chińczyków, 1938
  3. Niemiec S., Analiza antropologiczna studentów Koreańczyków [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 18, 1965, s. 5-53
  4. Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link
  5. Stolarczyk H., Charakterystyka antropologiczna Koreańczyków cz. I, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 81-108
  6. Stolarczyk H., Charakterystyka antropologiczna Koreańczyków cz. II, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 3, 1976, s. 3-28
  7. Wokroj F., Ludność nadamurska w świetle antropologicznych materiałów Stanisława Poniatowskiego [w:] Lud, nr 50, 1966, s. 121-189


 Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

Objaśnienia do powyższych danych:

  1. ♂ - mężczyźni
  2. ♀ - kobiety
  3. w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)

Przykład 1. Michalski I., Składniki rasowe Chińczyków, 1938
 
Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja pacyficzna (?) - Chiny
 
Typ pacyficzno-arktyczny (ZI)

 

Frakcja pośrednia (zi) - skojarzenie niskiego wzrostu (mężczyźni x-164, kobiety x-151) i pośredniogłowości. Poza niskim wzrostem mało się różni od rasy pacyficznej (Z).

 Przykład 2. Poniatowski S., Fotografie z Syberii, 1914 link

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe

dane antropometryczne z Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link

wzrost - 162.6;  wskaźnik główny 80.32 (krótkawa głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 90.21 (wąska); wskaźnik nosowy - 51.61 (wybitnie wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 77.13 (skrajnie wysoka głowa);  wskaźnik wys-szerok. - 96.03 (skrajnie wysklepiona  głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 64.24 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 94.7 (jarzma szerokawe w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy: 85.27 (żuchwa średnio  w stosunku do wysokosci twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.92 (żuchwa średnio szeroka w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 48.06 (dość wysoki); 

 kolor oczu - 5 (piwne)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 188; szerokość głowy [eu-eu]: 151; wysokość głowy [t-v]: 1145 mm;  najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 97; szerokość twarzy [zy-zy]:143; wysokość twarzy [n-gn]: 129;  szerokość żuchwy [go-go]: 110; wysokość nosa [n-sn]: 62; szerokość nosa [al-al]: 32

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja pośrednia - plemię Gołdów (płd-wschodnia Syberia)

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI)

 

 Przykład 3. Poniatowski S., Fotografie z Syberii, 1914 link

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe

dane antropometryczne z Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link

wzrost - 153.6;  wskaźnik główny 77.89 (wydłużona głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 91.03 (wąska); wskaźnik nosowy - 61.54 (wąski);

wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 66.22 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 97.97 (jarzma szerokie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy: 84.09 (żuchwa wąska w stosunku do wysokosci twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.55 (żuchwa średnio szeroka w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 49.24 (wysoki); 

 kolor oczu - 5 (piwne)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 190; szerokość głowy [eu-eu]: 148; wysokość głowy [t-v]: 132 mm;  najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 98; szerokość twarzy [zy-zy]:145; wysokość twarzy [n-gn]: 132;  szerokość żuchwy [go-go]: 111; wysokość nosa [n-sn]: 65; szerokość nosa [al-al]: 40

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja pośrednia - plemię Gołdów (płd-wschodnia Syberia)

zi-31

 

Frakcja arktyczna (zI) - niski wzrost (x-164), długogłowość (x-76), ale głowa wysoka (67-x)

Przykład 4. Poniatowski S., Fotografie z Syberii, 1914 link

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe

dane antropometryczne z Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link

wzrost - 161.5;  wskaźnik główny 76.04 (dość długa głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 89.29 (dość wąska); wskaźnik nosowy - 60 (wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 68.75 (dość wysoka głowa);  wskaźnik wys-szerok. - 90.41 (bardzo wysklepiona  głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 69.86 (średnio szerokie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 95.89 (jarzma dość szerokie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy: 88.8 (żuchwa średnio szeroka w stosunku do wysokosci twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 79.29 (żuchwa szeroka w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 48 (dość wysoki); 

 kolor oczu - 5 (piwne)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 192; szerokość głowy [eu-eu]: 146; wysokość głowy [t-v]: 132 mm;  najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 102; szerokość twarzy [zy-zy]:140; wysokość twarzy [n-gn]: 125;  szerokość żuchwy [go-go]: 111; wysokość nosa [n-sn]: 60; szerokość nosa [al-al]: 36

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja arktyczna - plemię Gołdów (płd-wschodnia Syberia)

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja arktyczna

 

Przykład 5. Poniatowski S., Fotografie z Syberii, 1914 link

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe

dane antropometryczne z Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link

wzrost - 157; wskaźnik główny 76.44 (dość długa głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 87.32 (średnio szeroka); wskaźnik nosowy - 61.67 (wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 71.73 (bardzowysoka głowa);  wskaźnik wys-szerok. - 93.84 (wybitnie wysklepiona  głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 65.07 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 97.26 (jarzma szerokie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy: 92.74 (żuchwa szeroka w stosunku do wysokosci twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 80.99 (żuchwa szeroka w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 48.39 (dość wysoki); 

 kolor oczu - 5 (piwne)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 191; szerokość głowy [eu-eu]: 146; wysokość głowy [t-v]: 137 mm;  najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 95; szerokość twarzy [zy-zy]:142; wysokość twarzy [n-gn]: 124;  szerokość żuchwy [go-go]: 115; wysokość nosa [n-sn]: 60; szerokość nosa [al-al]: 37

Typ pacyficzno-arktyczny (ZI), frakcja arktyczna - plemię Gołdów (płd-wschodnia Syberia)

 Typ pacyficzno-arktyczny (ZI)