Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ)

Szczegóły: Kategoria: Indywidualna typologia rasowa - szkoła morfologiczno-porównawcza

W typologii indywidualnej kierunku morfologiczno-porównawczego typ mieszany odmiany żółtej rasy laponoidalnej (L) w wariancie azjatyckim i rasy pacyficznej (Z). Typ Typ laponoidalno-pacyficzny oznacza się symbolem LZ. Stolarczyk podał też skrótową nazwę typ pogórski (bo występował na wyżynach Korei z reguły). In English: Lapponoid-Pacific type (LZ).

Ogólna charakterystyka:

Główne cechy:

wzrost niski, rzadko średni (♂ x-169; ♀ x-157)
głowa brachycefaliczna ( 83-x)
czoło dość często wysokie
twarz od szerokiej do wąskiej (zależnie od frakcji), kości policzkowe przeważnie wystające
profil poziomy twarzy: płaski
profil pionowy twarzy: często prognatyzm zębodołowy
nos wąski (x-69; profil zróżnicowany
oczy bardzo ciemne (1-4)
oprawa oka: fałda mongolska nie zawsze obecna, szpara oczna przeważnie ukośna
włosy czarne (X-Y), proste sztywne
skóra przeważnie niezbyt jasna, żółtawośniada
owłosienie ciała słabe, zarost dośc często obfity

Frakcje / podtypy:

laponoidalna (Lz) - wzrost niski (♂ x-164; ♀ x-151); twarz szeroka (♂ x-83; ♀ x-81), nos dość wąski (66-69)
pośrednia (lz) - wzrost średni (♂ 165-169; ♀ 152-157); twarz szeroka (♂ x-83; ♀ x-81), nos dość wąski (66-69); wysokość głowy (x-70)
pacyficzna (lZ) - (przeważnie najliczniejsza) wzrost do średniego (♂ x-169; ♀ x-157); twarz średnia do wąskiej (♂ 84-x; ♀ 82-x); nos wąski (x-69)

Frakcje są zróżnicowane ale trzeba wziąść pod uwagę że dwie "rodzicielskie" rasy różnią się wszystkich podstawowych wskaźnikach cefalometrycznych. I mieszanki między nimi mogą losowo dziedziczyć różne kształty bądź to głowy, bądź twarzy z obu ras.

Różnice z innyni typami:

Od typu MZ różni się albo niższym wzrostem, albo niższą głową; albo węższą twarzą (zależnie od frakcji)

Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.

głowa / czaszka:

wskaźnik główny: brachycefaliczna (83-x)

wskaźnik wysokościowo-długościowy - głowa średniowysoka do dość wysokiej

czoło dośc często wysokie (w 38% przypadków), przeważnie wyraźnie uwypuklone ponad oczodołami

twarz:

wskaźnik twarzowy całkowity: od szerokiej, ale nie skrajnie (80-x), do wąskiej

cechy opisowe:

kości policzkowe silnie z reguły wystające w 87% przypadków
profil poziomy twarzy: płaski lub płaskawy
profil pionowy twarzy: często prognatyzm / mezognatyzm zębodołowy (w różnych stopniach nasilenia)

nos:

wskaźnik nosowy: wąski (x-69)

profil nosa: różny (wklęsły - wypukły), przeważnie falisty lub prosty

górna szczęka i żuchwa

prognatyzm zębodołowy: często występuje

oczy:

kolor oczu: oczy ciemne (1-4), intensywnie brunatne w 13% przypadków

szpara oczna zwykle ukośnia, niekiedy szeroko rozwarta,

ukształtowanie powieki górnej: zdarza się brak fałdy mongolskiej

włosy:

kolor włosów: (X-Y) z reguły czarne, z rzadka o odcieniu ciemnokasztanowatym (w 13% przypadków)

kształt włosów: proste, rzadko sfalowane lub nawet wyjątkowo faliste

niezbyt gęste

skóra:

kolor skóry:

Chiny (♂) 8.85 (7-10) w skali von Luschana
Koreia (♂) niezbyt jasna (płowa - żółtawa ciemna)
Korea (♀) jasna (jasnopłowa - żółtawa ciemna)

owłosienie:

zarost twarzy: Chiny (♂) obfity w 38% przypadków
owłosienie ciała słabe
brwi niekiedy krzaczaste

Uwagi:

1. W materiałach Stolarczyka i Michalskiej-Wichan typ LZ miał zakres wskażnika nosowego do 75. Nie było podanych frakcji i trudno mi je ustalić, bo osobnicy o waskiej twarzy i średnim nosie to z definicji typ MQ, o szerokiej twarzy i średnim nosie to zaś zalezne od innych parametrów rasy M i L, oraz typ LM. Więc nie podaje tam zakresów, średnia wskazuje że i tak większość mieściła się w definicji LZ Michalskiego.

2. Ze średnich dla Chin wyłączyłem jednego osobnika który był typem MI.

Występowanie:

Typ ten w zbadanych seriach najliczniej występuje w Korei i Niemiec [1965] nazwał go nawet typem koreańskim.

składy typologiczne (w nawiasach frakcje według liczebności)

Korea Północna (♂) 27.84% (lZ > Lz > lz ) - seria [Niemiec 1965]
Gołdowie (♀) 20.69% (lZ)
Korea (♀) 21.4% - seria [Stolarczyk 1976]
Korea (♂) 18.9% - seria [Stolarczyk 1976]
Mongolia (♀) 16.4%
Mongolia (♂) 13.3%
Oroczoni (♂+♀) 12% (Lz = lz = lZ)
Chiny (♂) 7.34%
Gołdowie (♂) 5.08% (lZ > lz)

BIBLIOGRAFIA:

Michalska-Wichan J., Struktura antropologiczna ludności Mongolii [w:] Acta Universitatis Lodzensis. Folia Zoologica et Anthropologica, t. 4, 1986, s. 79-138
Michalski I., Składniki rasowe Chińczyków, 1938
Niemiec S., Analiza antropologiczna studentów Koreańczyków [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 18, 1965, s. 5-53
Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link
Stolarczyk H., Charakterystyka antropologiczna Koreańczyków cz. I [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 81-108
Stolarczyk H., Charakterystyka antropologiczna Koreańczyków cz. II [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 3, 1976, s. 3-28
Wokroj F., Ludność nadamurska w świetle antropologicznych materiałów Stanisława Poniatowskiego [w:] Lud, nr 50, 1966, s. 121-189

Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

Objaśnienia do powyższych danych:

♂ - mężczyźni
♀ - kobiety
w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)

Przykład 1. Michalski I., Składniki rasowe Chińczyków, 1938

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ) - Chiny

podtyp / frakcja laponoidalna (Lz) - wzrost niski (♂ x-164; ♀ x-151); twarz szeroka (♂ x-83; ♀ x-81), nos dość wąski (66-69)

Przykład 2. Stolarczyk H., Charakterystyka antropologiczna Koreańczyków. Część I, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 81-108

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 158.4; wskaźnik główny 87.0 (bardzo krótka głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 83.7 (szeroka); wskaźnik nosowy - 69.8 (nos jeszcze w zakresie wąskim);

wskaźnik wys-dług. - 69.6; wskaźnik wys-szerok. - 80.0;

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 88.1; wskaźnik górnotwarzowy - 51.8; wskaźnik wysokości nosa - 44.9;

profil nosa: falisty słabo; kolor skóry - płowa żółtawa; kolor oczu - 76; kolor włosów - Y; oprawa oka: fałda mongolska silna; kształt włosów: proste sztywne; prognatyzm zębodołowy

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja laponoidalna - Korea Północna

typ pogórski (LZ)

pacyficzna (lZ) - (przeważnie najliczniejsza) wzrost do średniego (♂ x-169; ♀ x-157); twarz średnia do wąskiej (♂ 84-x; ♀ 82-x); nos wąski (x-69)

Przykład 3. Niemiec S., Analiza antropologiczna studentów Koreańczyków [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 18, 1965, s. 5-53

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 168.7; wskaźnik główny 95.32 (skrajnie krótka głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 92.08 (wąska); wskaźnik nosowy - 62.71 (wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 76.6 (skrajnie wysoka głowa); wskaźnik wysokościowo-szerokościowy - 80.36 (niezbyt spłaszczona głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 68.71 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik górnotwarzowy: 60.43 (twarz górna bardzo wysoka)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 85.27 (jarzma bardzo wąskie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy:80.46 (żuchwa wąska w stosunku do wysokości twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 74.1 (żuchwa wąska w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 46.09 (wysokawy);

kolor oczu - 2 (ciemnobrązowe); kolor włosów: Y (czarne); kolor skóry: 8 (skala Luschana); profil nosa: garbaty słabo; nasada nosa: niska; włosy: proste; zarost i owłosienie: słabe; szpara oczna: pozioma wąska; fałda mongolska: silna; kości policzkowe: silnie wystające; prognatyzm zębodołowy: brak

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 171; szerokość głowy [eu-eu]: 163; wysokość głowy [t-v]: 131 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 112; szerokość twarzy [zy-zy]:139; wysokość twarzy [n-gn]: 128; górna wysokosć twarzy [n-sto]: 84; szerokość żuchwy [go-go]: 103; wysokość nosa [n-sn]: 59; szerokość nosa [al-al]: 37

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja pacyficzna - Korea Północna

Przykład 4. Niemiec S., Analiza antropologiczna studentów Koreańczyków [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 18, 1965, s. 5-53

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 158.7; wskaźnik główny 84.86 (krótka głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 84.5 (średnio szeroka); wskaźnik nosowy - 64.15 (wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 72.97 (bardzo wysoka głowa); wskaźnik wysokościowo-szerokościowy - 85.98 (dość wysklepiona głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 64.96 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik górnotwarzowy: 53.52 (twarz górna niskawa)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 90.44 (jarzma dość wąskie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy:88.33 (żuchwa średnio szeroka w stosunku do wysokości twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 74.64 (żuchwa wąska w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 44.16 (niskawy);

kolor oczu - 4 (średniobrązowe); kolor włosów: Y (czarne); kolor skóry: 14 (skala Luschana); profil nosa: wypukły słabo; nasada nosa: niska; włosy: proste; zarost i owłosienie: bardzo słabe; szpara oczna: skośna wąska; fałda mongolska: silna; kości policzkowe: średnio wystające; prognatyzm zębodołowy: brak

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 185; szerokość głowy [eu-eu]: 157; wysokość głowy [t-v]: 135 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 102; szerokość twarzy [zy-zy]:142; wysokość twarzy [n-gn]: 120; górna wysokosć twarzy [n-sto]: 76; szerokość żuchwy [go-go]: 106; wysokość nosa [n-sn]: 53; szerokość nosa [al-al]: 34

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja pacyficzna - Korea Północna

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ)

Przykład 5. Niemiec S., Analiza antropologiczna studentów Koreańczyków [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 18, 1965, s. 5-53

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 161.9; wskaźnik główny 86.93 (krótka głowa); wskaźnik twarzy całkowity - 84.61 (średnio szeroka); wskaźnik nosowy - 67.27 (dość wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 68.18 (dość wysoka głowa); wskaźnik wysokościowo-szerokościowy - 78.43 (dość spłaszczona głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 69.28 (średnio szerokie czoło w stosunku do szerokości głowy)

wskaźnik górnotwarzowy: 55.54 (twarz górna wysokawa)

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 93.46 (jarzma dość wąskie w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy:90.08 (żuchwa szeroka w stosunku do wysokości twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 76.22 (żuchwa średnio szeroka w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 45.45 (wysokawy);

kolor oczu - 2 (ciemnobrązowe); kolor włosów: Y (czarne); kolor skóry: 12 (skala Luschana); profil nosa: garbaty słabo; nasada nosa: niska; włosy: proste; zarost i owłosienie: słabe; szpara oczna: skośna wąska; fałda mongolska: średnia; kości policzkowe: silnie wystające; prognatyzm zębodołowy: silny

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 176; szerokość głowy [eu-eu]: 153; wysokość głowy [t-v]: 120 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 106; szerokość twarzy [zy-zy]:143; wysokość twarzy [n-gn]: 121; górna wysokosć twarzy [n-sto]: 78; szerokość żuchwy [go-go]: 109; wysokość nosa [n-sn]: 55; szerokość nosa [al-al]: 37

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja pacyficzna - Korea Północna

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja pacyficzna - Korea Północna

Przykład 6. Poniatowski S., Fotografie z Syberii, 1914 link

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

dane antropometryczne z Poniatowski S., Gołdowie, Oroczoni: tablice antropometryczne, 1914 link

wzrost - 160.7; wskaźnik główny: 83.78 (dośc krótka głowa); wskaźnik twarzy całkowity: 92.52 (wąska); wskaźnik nosowy: 61.4 (wąski);

wskaźnik wysokosciowo-długościowy - 71.89 (bardzo wysoka głowa); wskaźnik wys-szerok. - 85.81 (dość wysklepiona głowa); wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 63.23 (wąskie czoło w stosunku do szerokości głowy);

wskaźnik górnotwarzowy: 53.74 (niskawa twarz górna; wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 94.84 (jarzma szerokawe w stosunku do głowy); wskaźnik twarzowo-żuchwowy: 81.62 (żuchwa wąska w stosunku do wysokosci twarzy), wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 75.51 (żuchwa wąska w stosunku do szerokości twarzy); wskaźnik wysokości nosa - 41.09 (dość niski);

waga: 57.3; wskaźnik Rohrera: 1.38;

kolor oczu - 3 (ciemnobrązowe)

wymiary bezwzględne w mm: długość głowy [g-op]: 185; szerokość głowy [eu-eu]: 155; wysokość głowy [t-v]: 133 mm; najmniejsza szerokość czoła [ft-ft]: 98; szerokość twarzy [zy-zy]:147; wysokość twarzy [n-gn]: 141; wysokośc twarzy górnej [n-sto]: 79; szerokość żuchwy [go-go]: 111; wysokość nosa [n-sn]: 57; szerokość nosa [al-al]: 35

Typ laponoidalno-pacyficzny (LZ), frakcja pacyficzna - Oroczon (Syberia)

lZ-8-3c

Antropologia
Fizyczna