Typ lewantyński (BH)

W typologii indywidualnej kierunku morfologiczno-porównawczego typ mieszany między rasami mediterranoidalną (B) i armenoidalna (H). Typ lewantyński oznacza się symbolem BH. In English: Levantinian type (BH).

Ogólna charakterystyka:

Główne cechy:

  • wzrost różny, wysoki przeważnie
  • budowa: masywna, z tendencją do otyłości
  • głowa  mezocefaliczna lub słąo brachcefaliczna  (wskaźnik główny 77-84); potylica przeważnie przypłaszczona
  • oczodoły wysokie
  • twarz różna, od szerokiej do wąskiej, ortognatyczna
  • nos od dosyć wąskiego do szerokiego (wsk. nosowy 66-x), wydatny, profil przeważnie wypukły o opuszczonej przegrodzie i "kolbowatym" grzbiecie
  • kolor oczu: bardzo ciemne (1-5)
  • oprawa oka: przeważnie dość słaba fałda powiekowa
  • kolor włosów: bardzo ciemne  (U-Y)
  • kształt włosów: faliste lub kędzierzawe
  • kolor skóry: przeciętnie dość jasna ale o dużej skali wahań
  • obfity zarost i owłosienie ciała

Frakcje / podtypy :

Da się wyróżnić trzy frakcje:

  • mediterranoidalna (Bh) - wsk. główny (77-82); twarz (x-83), nos dość wąski do szerokiego (66-x), jeśli nos szeroki to albo z profilem wypukłym / garbatym, względnie skojarzony z wysokim wzrostem; kolor włosów (W-Y)
  • pośrednia (bh) -  wsk. główny (77-84); twarz średnia lub wąska (84-x), nos średni lub szeroki (70-x); kolor włosów (U-Y)
  • armenoidalna (bH) - wsk. główny (77-84); dość wąskonosa (66-69), twarz średnia ub wąska (84-x), kolor włosów (W-Y)

Różnice z innymi typami:

  • Przy wskaźniku głowy 83-84 w frakcjach bh i bH, pigmentacja włosów bardzo ciemna (w zakresie X-Y), względnie kędzierzawe włosy i/lub ciemnośniada skóra - dla odróżnienia od typu alpejskiego (HL).
  • Od typu armenoidalnego (H) różni się pośredniogłowością, obecnością nosów powyżej wskaźnika 65, jak też wklęsłych
  • od typu berberyjskiego (B) pośredniogłowością, obecnością twarzy (84-x) i nosów węższych (x-69)
  • od typu egejskiego (AB) różni się możliwością wystąpienia twarzy szerokiej; ciemniejszą pigmentacją; "armenoidalnym" nosem i ogólnie fizjonomią
  • różnica z typem berberoidalnym (BL) wyjaśniona przy jego opisie
  • frakcja berberyjska (Bh) rózni się od typu sublaponoidalnego (EL) albo wydatnym, wypukłym lub garbatym nosem, względnie wyższym wzrostem (i brakiem cech laponoidalnych, szczególnie w oprawie oka), oraz bardzo ciemną pigmentacją, tendencją do kędzierzawych/ silnie falistych włosów; jak też silnym owłosieniem ciała i zarostem u męzczyzn
  • frakcja armenoidalna (bH) różni się od typu subarmenoidalnego (KH) szerszym nosem (66-69), poza tym ma często "grubsze" rysy

Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tego typu.

wzrost i budowa ciała:

wzrost: z reguły wysoki

budowa:

  • budowa:przeważnie  jest masywna, z tendencją do otyłości

głowa / czaszka:

  • wskaźnik główny: 77-84, głównie mezocefaliczny (78-82), nachodzi też na zakres krótki (83-84)
  • potylica mniej lub bardziej spłaszczona
  • czoło o kształcie prostopadłym, dwuwypukłym

twarz:

nos:

  • grzbiet nosa o "kolbowatym" kształcie
  • profil nosa nosa najczęściej wypukły, ale może być też wklęsły w przeciwieństwie do typu armenoidalnego (H)
  • przegroda nosa opuszczona

usta:

oczy:

włosy:

skóra:

  • kolor skóry: skóra przeważnie  jaśniejsza niż u większości pochodnych typu (B) ale wahająca się od niemal białej do jasnobrunatnej; w Libii dla (♂) 19.8 (13-26)

uwłosienie:

Występowanie:

Typ lewantyński (BH) należy do grupy typów południowych. Centrum występowania to zachodnia część Bliskiego Wschodu czyli właśnie Lewant. Rzadziej spotykany w Afryce Północnej, najwięcej w Sudanie i Egipcie, gdzie według Wiercińskiego jego występowanie datuje się od czasów starożytnych co najmniej. Sporadycznie spotykany we wschodniej części europejskiego Śródziemnomorza. Za to liczniej występuje wśród europejskich Cyganów.

Michalski [1963] zastanawiał się czy typ może osiągąć wskaxnik 84 na czaszce (85 na głowie). Według mnie tak.

W Polsce występuje incydentalnie: w zbadanych po wojnie powiatach i miejscowościach jego odsetek wynosił około 0.2%.

składy typologiczne (w nawiasach frakcje, tam gdzie były podane)

Bałkany i Grecja

  • Grecja, Kreta (♂) - 9.15% (Bh > bh > bH)
  • Grecja, płd. Peloponez (♂) - 6.82% (bh >  Bh > bH)

Europa  (grupy etniczne pochodzenia zachodnio i południowo-azjatyckiego)

  • Cyganie serbscy (♂) - 6.7%

Turcy - występuje głównie we wschodniej Turcji.

  • Wschodnia Turcja (♂) -  10.26% (bH, Bh)
  • Smyrna, zachodnia Turcja (♂) - 3.77% (bh, Bh)
  • Anatolia, środkowa Turcja (♂) - 3.64% (bh, bH)
  • Konya, środkowo-południowa Turcja (♂) - 3.57% (Bh)
  • Bursa, płn-zachodnia Turcja (♂) - 1.96% (Bh)

Zachodnia Azja

  • Ormianie, iracki Kurdystan (♂+♀, n=8)  25% (Bh, bH)
  • Jemen, wybrzeże (♂) - 19.6% (Bh > bH > bh)
  • Iran, Żydzi z Ishafan (♂) - 11.46% (bh > bH > Bh)
  • Iran środkowo-południowy, Kinaresh (♂) - 11.1% (bh > bH)
  • Iran środkowo-południowy,Yezd-i-Khast (♂) - 10.42% (bh > | bH, Bh | )
  • Iran środkowo-południowy, Rayy (♂) - 5.56% (bH)

Północna Afryka

  • Egipt (♂) - 9.1%
  • Sudan północny - 7.9%
  • Libia (Cyrenajka) dla (♂) 4.6% i (♀) 4.9%

Zachodnia Afryka

  • Ghana i Togo - 1.9% (infiltraty z Północnej Afryki)

BIBLIOGRAFIA:

  1. Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt [w:] Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, 1964, s. 209-238
  2. Michalski I., Struktura Antropologiczna Polski, 1949 (podane 5 przykładów tego typu w przypisie w II części pracy)
  3. Michalski I., Typy antropologiczne Egiptu [w:] Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, t. 1, z. 4, 1958, s. 192-203 link
  4. Stolarczyk H., Budowa ciała mieszkańców Cyrenajki [w:] Studia Afrykanistyczne, Acta Anthropologica Lodziensia 10, 1965, s. 1-2
  5. Stolarczyk H., Charakterystyka typów antropologicznych Cyrenajki [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 44, 1971, s. 107-139
  6. Stolarczyk H., Próba ujęcia struktury antropologicznej Cyrenajki [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 40, 1970, s. 123-148
  7. Wierciński A., O antropologii starożytnego Egiptu [w:] Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, 1958, Tom 1, zeszyt 4, s. 184-191 link

tylko składy typologiczne:

  1. Becker M., Płock i Radziwie w świetle badań antropologicznych [w:] Notatki Płockie t. 11, nr 4(38), 1966
  2. Becker M., Struktura antropologiczna powiatu płockiego [w:] Notatki Płockie t. 15, nr 3(57), 1972
  3. Becker M., Typy antropologiczne Afryki Zachodniej [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 480-483
  4. Kransodębska I., Struktura antropologiczna mężczyzn z Warszawy i okolic w okresie międzywojennym [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, nr 77, 1969, s.375-404
  5. Stolarczyk H., Analiza antropologiczna ludności powiatu bełchatowskiego [w:] Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 18, 1979, s. 59-79
  6. Stolarczyk H., Ludność powiatu płońskiego w świetle antropologii [w:] Notatki Płockie, nr 16/4 (63), 1971, s. 34-42
  7. Stolarczyk H., Z badań antropologii Sudańczyków [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 35 z. 2, 1969, s. 484-490

składy z poniższych opracowań określiłiem metoda morfologiczno-porównawczą na bazie podanych tam materiałów indywidualnych:

  1. Cipriani L., Osserviazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivo per L'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-115
  2. Field H., Contributions to the anthropology of Iran [w:] Publications of the Field Museum of Natural History. Anthropological Series, Vol. 29,No. 2 (DECEMBER 15, 1939), s. 511, 513-706
  3. Field H., The anthropology of Iraq. Part II. Number 2. Kurdistan, 1951
  4. Hauschild M.W., Wagenseil F., Anthropologische Untersuchungen an anatolischen Türken [w:] Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie, Bd. 29, H. 2/3 (1931), s. 193-260
  5. Luschan F., Beiträge zur Anthropologie von Kreta [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 45. Jahrg., H. 3 (1913), s. 307-393
  6. Schiff F., Beiträge zur Anthropologie des südlichen Peloponnes. (Die Mani.) [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 46. Jahrg., H. 1 (1914), s. 14-40

Odpowiedniki w innych typologiach:

 Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

Objaśnienia do powyższych danych:

  1. ♂ - mężczyźni
  2. ♀ - kobiety
  3. w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)


podtyp / frakcja armenoidalna (bH) - wsk. główny (77-83); twarz średnia ub wąska (84-x); dość wąskonosa (66-69)

Przykład 1. Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt, Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, pp. 209-238, 1964

Typ lewantyński (BH), frakcja armenoidalna - Egipt

 typ lewantyński (BH)

 

Przykład 2. Körner T., Bericht über rassenkundliche Untersuchungen in Monembasia und Areopolis an der Südküste des Peloponnes, Zeitschrift für Ethnologie 71. Jahrg., H. 1/3 (1939), s. 116-129

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

budowa: atletyczna, kończyny muskularne; wskaźnik główny 83.58; wskaźnik twarzy całkowity - 86.18; wskaźnik nosowy - 69.7;

 długość głowy: 195 mm; szerokość głowy: 163 mm; szerokość żuchwy - 108 mm;

kolor oczu (w skali Martina-Schulza) - 14 (ciemnobrązowe); kolor włosów - W

Typ lewantyński (BH), frakcja armenoidalna - Grecja, Peloponez

typ lewantyński (BH)

 

Przykład 3. Field H., THE ANTHROPOLOGY OF IRAQ. PART I, NUMBER 1. THE UPPER EUPHRATES, 1940

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost: 160.2; wskaźnik główny: 81.2; wskaźnik twarzy całkowity: 92.2; wskaźnik nosowy: 66.7;

wskaźnik długości korpusu ciała: 52.6;

wskaźnik czołowo-ciemieniowy: 76.2; wskaźnik czołowo-jarzmowy: 87.5; wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy: 87.07 ;wskaźnik górnotwarzowy: 51.6; wskaźnik jarzmowo-żuchwowy: 82;  wskaźnik wysokości nosa: 43.22; 

 profil nosa: wypukły; grzbiet nosa: kolbowaty; kolor oczu: ciemnobrązowe; kolor włosów:  czarne; kształ włosów: faliste

Typ lewantyński (BH), frakcja armenoidalna - Irak (oosbnik mógłby być typwme KH ale ma już za szeroki wskaźnik nosa)

typ lewantyński (BH)

 

podtyp / frakcja pośrednia (bh) -  wsk. główny (77-83); twarz średnia lub wąska (84-x), nos średni lub szeroki (70-x)

 Przykład 4. Genna G.,  Samaritani, 1938

Typ lewantyński (BH), frakcja pśsrednia - Samarytanin, Palestyna

typ lewantyński (BH)

  Przykład 5. Genna G.,  Samaritani, 1938

Typ lewantyński (BH), frakcja pośrednia - Samarytanin, Palestyna

 Typ lewantyński (BH)

 

Przykład 6. Genna G.,  Samaritani, 1938

Typ lewantyński (BH), frakcja pośrednia - Samarytanin, Palestyna

 Typ lewantyński (BH)

 Przykład 7. Genna G.,  Samaritani, 1938

Typ lewantyński (BH), frakcja pośrednia - Samarytanka, Palestyna

  Typ lewantyński (BH)

 

podtyp / frakcja mediterranoidalna (Bh) - wsk. główny (77-82); twarz (x-83), nos dość wąski do szerokiego (66-x), jeśli nos jest co najmniej średnio szeroki (70-x), to albo z profilem wypukłym / garbatym, względnie skojarzony z wysokim wzrostem

Przykład 8. Stolarczyk H., Charakterystyka typów antropologicznych Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 44, 1971, s. 107-139

Typ lewantyński (BH), frakcja mediterranoidalna - Egipt

 Typ lewantyński (BH)

Przykład 9. Puccioni N., Antropometria delle genti della Cirenaica : Vol. II. Tabelle e tavole, 1936

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 181.1; budowa: pa;  wskaźnik główny 77.52; wskaźnik twarzy całkowity - 82.23; wskaźnik nosowy - 75,51;

wskaźnik wys-dług. - 58.03;  wskaźnik wys-szer. - 74.67;

wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 92.66; wskaźnik ust - 32.73; wskaźnik wysokości nosa - 42.60;kolor skóry - 21 w skali von Luschana (przedramię); 

kolor oczu - 4; kolor włosów - ciemne

Określony w pracy: Stolarczyk H., Charakterystyka typów antropologicznych Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 44, 1971, s. 107-139, opartej na materiale Puccioniego właśnie.

typ lewantyński (BH), frakcja mediterranoidalna - Libia, Cyrenajka

typ lewantyński (BH)