Antropologia
Fizyczna

wzrost i budowa ciała:

wzrost: 

• wzrost niski, wg danych przedwojennych około 161 cm (x-164) - trudno powiedzieć jak kształtuje się teraz wzrost w tym typie w związku z ogólnym podwyższeniem wzrostu w w wielu populacjach Europy i okolic. Być może nadal jest przeciętnie niższy niż u innych typów, które też "urosły".
  

budowa:

• budowa ciała lepto-atletyczna mimo niskiego wzrostu, proporcjonalna i harmonijna, o delikatnym kośćcu, umięśnienie dobre, podściółka tłuszczowa umiarkowana
• głowa mała w stosunku do reszty ciała
• szyja niezbyt krótka o wyraźnie, lecz miękko zaznaczonej grdyce
• tułów dość krótki, barki średnio szerokie, lekko spadziste, biodra dość szerokie u kobiet, klatka piersiowa dość krótka, niezbyt szeroka i średnio głęboka, obwód pasa mały, tak że "talia" osobników normalnie otłuszczonych jest mocno wcięta
• pośladki wypukłe
• pierś kobieca duża, często gruszkowata lub stożkowata
• kończyny dość długie, dobrze umięśnione; nogi zwłaszcza u kobiet nierzadko bardzo kształtne, dzięki wysokiemu podudziu, dobrze rozwiniętej łydce i cienkiej kostce
• dłonie małe, wąskie, ani kościste ani pulchne, o długich palcach
• stopy małe, wąskie, dobrze wysklepione, o wysokim podbiciu

głowa / czaszka:

wskaźnik głowny - wydłużony rzadziej dolichocefaliczny (x-79)

wskaźnik wysokościowo-długościowy: czaszka niska

wskaźnik wysokościowo-szerokościowy: czaszka słabo wysklepiona

cechy opisowe głowy:

• skronie bardzo płaskie
• ciemię płaskie
• potylica szeroka, często wystająca
• czoło od wąskawego do bardzo szerokiego, średnio wysokie, nierzadko zwężające się ku górze (trapezowate), raczej prostopadłe
• słabo zaznaczone łuki brwiowe
• płaska gładzizna i niezbyt wypukłe guzy czołowe

cechy opisowe czaszki:

• czaszka dość mała; neomorficzna, delikatna, cienkokoścista, dość słabo urzeźbiona
• czaszka w normie wierzchołkowej eliptyczna
• słabo zaznaczone łuki nadoczodołowe

twarz:

wskaźnik twarzowy: twarz głównie wąska, rzadko średnia (84-x)

wskaźnik górnotwarzowy: dość wysoki (50-x)

fizjonomia:

• kształt twarzy: eliptyczny lub prawie prostokątny
• rysy delikatne, "niegrube", u kobiet nieraz subtelne, nierzadko miękke
• profil poziomy twarzy: niespłaszczony; twarz dobrze wyprofilowana
• profil pionowy twarzy: orto-hiper-ortognatyczny
• łuki jarzmowe dla czaszki  niezaznaczone, wąsko rozstawione, prawie nie rozszerzające się ku uszom, co często wraz z płaskością skroni czyni wrażenie, jak gdyby cała głowa była z obydwu boków spłaszczona
• kości policzkowe niewystające, policzki z reguły niezaklęsłe (dla głowy)
• panniculus malaris (podściółka tłuszczowa na policzkach) nie występuje

nos:

wskaźnik nosowy: wąski (x-69 dla głowy, x-47 dla czaszki)

Uwaga: Michalski [1963] podawał że wskaźnik nosowy 69 leży już poza zakresem zróznicowania tej rasy (czyli nos x-68). Jako że ma to wpływ na charakterystyki jej typów mieszanyych, zostawiam stary zakres, a różnica jest minimalna.

cechy opisowe nosa (głowa)

• średnio wystający, dla Polski (♂) przeciętnie 55,2; serie zagraniczne 57.7 (20-90) co daje nos wydatny
• nasada nosa wysoka i średnio szeroka
• średnioszeroki grzbiet nosa
• profil nosa raczej prosty, tylko lekko odchylający się w kierunku wypukłości lub wklęsłości
• koniuszek niezbyt ostro zakończony
• dość niskie, cienkie (ale grubsze niż u rasy nordycznej) i lekko wysklepione skrzydełka nosowe
• pozioma przegroda
• dość wąskie, niezbyt długie otwory nosowe

szczęka górna, żuchwa, zęby, usta:

górna szczęka:

• szczęka górna średnio wysoka i wąska (u sosobników żywych)
• wskaźnik szczękowy Virchowa: średnio dla czaszki (♂) 75.33 (71-82) - szczęka dość wąska w stosunku do wysokości twarzy i dla (m+k) 77.9 (69-82) - bardzo wąska
• wskaźnik szczękowo-jarzmowy: średnio dla czaszki (♂) 70.85 - szczęka wąska w stosunku do łuków jarzmowych
• wskaźnik podniebienia czaszki: dla (♂) 87.0 - podniebienie szerokie
• dół nadkłowy dość słabo zaznaczony

żuchwa:

• żuchwa w stosunku do szczęki górnej wysoka i szeroka, ale o łagodnie zaokrąglonych i niewystających kątach (gonionach)
• żwacz słabo zaznaczony
• podbródek płaski lub zaokrąglony, nierzadko mniej lub więcej wyraźnie cofnięty, co stanowi najczęstszy mankament urody tego typu

zęby:

• drobne,
• równe,
• wybitnie białe ale łatwo ulegające próchnicy

usta

• rynienika podnosowa niezbyt wąska, płytka, dobrze odgraniczona
• bruzda nosowo-wargowa  słabo zaznaczona
• warga górna (częśc skórna) (częśc skórna) dość wysoka
• usta małe
• niezbyt pełne, karminowe (wiśniowe) wargi

oczodoły:

• wskaźnik oczodołowy [mf] (x-82) - dość niskie
• wskaźnik oczodołowy [d] (78-x) co daje oczodoły niskie

oczy:

• kolor oczu: od piwnych do bardzo ciemnych (3-6), mogą wyjątkowo występować najciemniejsze odcienie zielonawo-piwnych (ciemne odcienie 7 w skali Martina)
• oczy średniej wielkości
• rozstawienie oczu: dość blisko siebie położone
• osadzenie oczu: płytko osadzone
• zwykle błyszczące
• szpara oczna średnio szeroka, pozioma lub lekko opuszczona, wrzecionowata
• oprawa oka: fałda powiekowa nieobecna lub bardzo nieznaczna
• cienkie powieki [Czortkower 1934]

włosy:

• kolor włosów:: ciemne z brunatnym odcieniem, rzadziej czarne bez połysku (T-Y w skali Fischera-Sallera lub 4-5 i 27 w skali Fischera),
• niezbyt cienkie, obfite
• kształt włosów: gładkie, często faliste
• łysina ciemieniowa dość późno występuje

skóra:

• kolor skóry: najczęściej jasnośniada w brązowawym tonie, bez jakiegokolwiek odcienia żółtości. Wha się od jasnopłowej do ciemnośniadej.
• niekiedy, zwłaszcza u kobiet z niebieskawo przeświecąjącymi żyłkami
• niekiedy z lekko przeświecającym rumieńcem
• bez piegów
• cienka
• na czole dość napięta
• drobno marszcząca się

uwłosienie:

• owłosienie ciała raczej nieznaczne
• zarost niezbyt obfity, miękki
• brwi obfite, łukowate lub opuszczone, czarne
• rzęsy długie, czarne

uszy:

• uszy małe,
• kształtne,
• cienkie,
• przylegające,
• płatek często przyrośnięty

Uwagi:

Dla antropologów zachodnioeuropejskich zawsze wielkim problemem było odróżnienie czaszek nordycznych od śródziemnomorskich. Polska antropologia nie miała nigdy tego problemu gdyż podstawowym i łatwym do sprawdzenia wskaźnikiem, nawet na zniszczonych czaszkach jest wskaźnik oczodołowy (wystarczy jeden zachowany oczodół by go obliczyć), który idealnie rozgranicza nisko- i średniooczodołowych śródziemnomorców od wysokoczodołowych nordyków. Oczywiście wiele zależy od definicji, jeśli do typu śródziemnomorskiego wlicza się typ orientalny (K), które ma wysokie oczodoły to wtedy ciężej będzie odróżnić go od typu nordycznego. Ale wystarczy przejrzeć jego definicję by raczej nie uważać go za część jednej, szeroko pojętej rasy śródziemnomorskiej. Ponadto akurat w Europie domieszki orientalne są bardzo nieznaczne i rzadko się na nie natrafia w wykopaliskach.

Występowanie:

W Polsce rasa w czystej postaci bardzo nieliczna 0,3% (wśród przebadanych 36532 mężczyzn z całego kraju, dane dla Polski przedwojennej). W czystej formie była rzadka, liczniejszy poprzez swoje typy mieszane jak północno-zachodni (AE) i sublaponoidalny (EL). Najliczniej spotykany wtedy w centralnej, północnej i płn-wsch. części kraju.

Rasa / typ elementarny śródziemnomorski (E) należy do grupy typów południowo-zachodnich. Jest charakterystyczny dla krajów basenu Morza Śródziemnego, ale jego wpływy sięgają zachodniej Europy, terenów czarnomorskich i północno-zachodnich Indii. W Afryce poprzez swoje typy mieszane z odmianą czarną sięga daleko w głąb wschodniej części kontynentu.

składy typologiczne:

Europa zachodnia

• Walia (♂) - 1.7%

Europa środkowa

• region alpejski (Bawaria, Badenia, Tyrol, Szwajcaria - serie kraniologiczne XV-XIX wiek) (♂+♀) - 0.5%
• Ukraińcy z dawnej Galicji (♂) - 0.2%

Bałkany pozostałe

• Serbia (♂) - 1%

Macedonia

• Macedończycy prawosławni, wschód (♂) - 3.9%
• Aromuni, wschód i południe (♂) - 3.85%
• Macedończycy prawosławni, zachód i centrum (♂) - 3.77%
• słowiańskojęzyczne muzułmanki (♀) - 3.19%
• Macedonki prawosławne, wschód (♀) - 3.06%
• słowiańskojęzyczni muzułmanie, wschód (♂) - 2.22%

Grecja

• Grecja, płd. Peloponez (♂) 3.79%
• Grecja, Kreta (♂) 1.57%

Europa  (grupy etniczne pochodzenia zachodnio i południowo-azjatyckiego)

• Cyganie serbscy (♂) - 26.7%

Turcy

• Bursa, płn-zachodnia Turcja (♂) - 1.96%
• Smyrna, zachodnia Turcja (♂) - 1.89%

Zachodnia Azja - rasa śródziemnomorska jest bardzo liczna w środkowo-południowym Iranie.

• Iran środkowo-południowy, Yezd-i-Khast (♂) 22.92%
• Iran środkowo-południowy, Rayy (♂) 22.22%
• Iran środkowo-południowy, Kinaresh (♂) 19.44%
• Jemen, wybrzeże (♂) - 13.72%
• Irak środkowy, szczep Beduinów Ba'ij (♂)  - 10.52%
• Iran, Żydzi z Ishafan (♂)  6.25%
• Iran, Lurowie (♂) 3.77%

Środkowa Azja

• Tadżykistan (♂) - 1.4%

Południowa Azja

• Sikhowie, płn-zach. Indie (♂) 2.63%

Północna Afryka

• Libia, Cyrenajka (♀) 8.6%
• Libia, Cyrenajka (♂) 5.9%
• Egipt (♂) - 3.2%

składy rasowe (w nawiasach poszczególne typy wg liczebności, znak >> oznacza znaczną przewagę nad kolejnymi typami):

Europa północna

• Norwegia (♂) - 19.5% ( AE >>> YE)
• Laponki, płw Kola (♀) - 14.4% (EL >> EH > AE > YE)
• Lapończycy, płw. Kola (♂) - 9.9% (EL >> AE > YE > EH)

Europa północno-zachodnia -

• Walijczycy (♂) - 39.2% (AE >>>YE > | E,  EH | )
• Niemcy płn. i środkowe (♂) - 13.85% (AE >> YE?)

Europa środkowa

• Polska (♂) - 11.9% (AE >> EL > YE > EH > E > EQ)
• Ukraińcy z Zachodniej Ukrainy (♂) - 10.9% (AE >> EL > EH > EQ > E)
• Niemcy (obywatele Polski przedwojennej) dla (♂) - 7.1% (AE > YE > | EH, EL | )
• Łużyczanie (♂) - 6.9% (AE >> | YE, EH | )
• region alpejski (Bawaria, Badenia, Tyrol, Szwajcaria - serie kraniologiczne XV-XIX wiek) (♂+♀) - 5% (EL > AE > EQ > E > YE > EM > EH)
• Łużyczanki (♀) - 1.9% (AE, EH)

Bałkany pozostałe

• Albania (♂+♀?) - 9.7% (AE > ?)
• Serbowie (♂) - 9.1% (AE > EH > | YE, EL |  > E > | EQ, BE | )
• Rumunia, Karpaty płd. (♂+♀) - 9.1% (AE > EH > EL > YE > | EQ, E | )

Macedonia

• słowiańskojęzyczni muzułmanie, wschód (♂) - 23.89% (AE > EL >> EK > E > YE)
• Macedonki prawosławne, wschód (♀) - 18.88% (EL > AE >> EH > | E, EK | > YE > BE)
• Macedończycy prawosławni, wschód (♂) - 17.8% (AE >> EL > E > EH > EK  >YE > EQ)
• słowiańskojęzyczne muzułmanki (♀) - 17.55% (AE >>> E > | EH, EK, EL | > | BE, YE | )
• Macedończycy prawosławni, zachód i centrum (♂) - 16.98% (AE > EL > EH > | E, YE | )
• Aromuni, wschód i południe (♂) - 16.67% (AE > EH > EL > E > EK)
• Karakaczanie (♂) - 16.67% ( | EL, EH | >> AE)
• Macedonia (Łuczak 1974, ♂+♀?) - 7.5%

Grecja

• Grecja, płd. Peloponez (♂) 23.86% (AE >>  EH >> EE > YE > | EK, EL | > BE)
• Grecja, Kreta (♂) - 18.45% (AE >> EH > EK > EL > E > YE)

Europa  (grupy etniczne pochodzenia zachodnio i południowo-azjatyckiego)

• Cyganie serbscy (♂) - 47.8% ( E > | EH, AE, EL | > | BE, YE | )

Turcy

• Smyrna, zachodnia Turcja (♂) - 17.92% (EH > |AE, EK | > EL > | E, BE | )
• Bursa, płn-zachodnia Turcja (♂) - 15.69% (EH > AE > EL > |E, EK, YE | )
• Dardanele, płn-zachodnia Turcja (♂) - 14.85% (EH > EK > | AE, BE |)
• Wschodnia Turcja (♂) - 8.97% (EH > EK > AE > EL)
• Anatolia, środkowa Turcja (♂) - 8.18% (EH > AE)
• Konya, środkowo-południowa Turcja (♂) - 8.04% (EH > EK > AE)
• Kastamuni, północna Turcja  (♂) - 6.86% (EH > AE > EL)

Zachodnia Azja

• Iran środkowo-południowy, Yezd-i-Khast (♂) - 43.75% (EK > E >> BE > AE > EH)
• Iran środkowo-południowy, Kinaresh (♂) - 36.81% (E > AE > EK > BE > EQ > EH > EZ)
• Iran środkowo-południowy, Rayy (♂) - 36.11% (E >> | EK, EH | > BE | )
• Jemen, wybrzeże (♂) - 23.53% (E > | EH, EK | >> ES
• Irak, szczep Beduinów Ba'ij (♂) - 21.5% (E> EK > | AE | > | BE,ES |
• Iran, Żydzi z Ishafan (♂) - 20.83% (EK > EH > BE > E > AE)
• Iran, Lurowie (♂) - 19.81% (EK > AE > | BE, E, EH | )

 Srodkowa Azja

• Tadżykistan (♂) - 8.77% (AE > EH > EQ > | EL, EM, E | > EZ > EK)

Południowa Azja - w pólnocnych Indiach przeważają mieszanki z rasami orientalną (K) i berberyjską (B), na Cejlonie z australoidalną (T) czyli typ weddyjski.

• Sikhowie, płn-zach. Indie (♂) - 23.03% (EK >> BE > | E, EL | > EH)
• Tamilowie, Cejlon (♂) -  15.38% (ET)
• Syngalezi, Cejlon (♂) - 6.25% (ET)
• Weddowie, Cejlon (♂) - 4.75% (ET)

Północna Afryka  - przeważają mieszanki z rasami orientalną (K) i berberyjską (B).

• Libia,Cyrenajka (♂+♀) - 25.6% (EK >> BE > EH > E > EL > AE > EQ > EX > | ES, EN | )
• Egipt (♂) - 19.8% (EK > BE > EQ > EL > E > EZ > AE > EH > YE > EX > EM > ES > EN))

Wschodnia Afryka - przeważają typy mieszane z odmianą czarną

• Sudan, w obecnych granicach (♂+♀) - 10.9% (EX > ES > EK > EH > BE > EQ)
• Somalia (♂+♀) - 17.6% (EX > ES >> | EO, EK | )
• Etiopia (♂+♀) - 20.9% (ES > EX?)

BIBLIOGRAFIA:

1. Henzel T., Michalski I.,Podstawy klasyfikacji człowieka w ujęciu Tadeusza Henzla i Ireneusza Michalskiego (oraz dyskusja do artykułu), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 1-2, 1955 (zobacz opis tej rasy)
2. Kapica Z., Szkice z antropologii historycznej Polski i ziem ościennych: Serie neolityczne, Tom 1, 1958
3. Michalski I., Charakterystyka antropologiczna ludności dorzecza Kwilu, 1957
4. Michalski I., Die Jugoslaven der Dalmatnischen küsten. Beitrag zur kraniologie der Südslaven, 1936
5. Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego (oraz dyskusja do artykułu), Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953 link
6. Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt, Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, s. 209-238, 1964
7. Michalski I., Składniki antropologiczne ludności Śródziemnomorza. Cz. 1, Rasy, Człowiek w Czasie i Przestrzeni : kwartalnik PTA, 1963, Tom 6, Numer 2(22) , s. 60-69 link
8. Michalski I., STRUKTURA - ANTROPOLOGICZNA POLSKI W ŚWIETLE MATERIAŁÓW WOJSKOWEGO ZDJĘCIA ANTROPOLOGICZNEGO. The anthropological structure of Poland in light of the Polish War-Office's materials., 1949 link
9. Michalski I., Typy antropologiczne Egiptu, Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, 1958, Tom 1, zeszyt 4, s. 192-203 link
10. Michalski T. W., Studia nad strukturą antropologiczną krajów alpejskich, 1956
11. Orczykowska Z., Próba skonstruowania klucza antropologicznego na podstawie klasyfikacji Michalskiego,  Przegląd Antropologiczny, t. 22, z.1, 1959, s. 212-229
12. Stolarczyk H., Próba ujęcia struktury antropologicznej Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 40, 1970, s. 123-148
13. Wierciński A.,Typologia rasowa [w:] Mały Słownik Antropologiczny, 1976, s. 471–481 link
14. Wierciński A. and Bielicki T., The Racial Analysis of Human Populations in Relation to Their Ethnogenesis, Current Anthropology, Vol. 3, No. 1 (Feb., 1962), s. 2+9-46 link

tylko składy rasowe:

1. Łuczak B., Charakterystyka antropologiczna ludności rumuńskiej z okolic Karpat południowych, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, zeszyt 56, 1974, s. 109-120
2. Orczykowska Z., Analiza antropologiczna Tadżyków z Pamiru, Materiały i Prace Antropologiczne, nr. 46, 1959
3. Michalski I., Charakterystyka antropologiczna Sikhów [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIII, z. 1, 1939, s. 50-70
4. Michalski I., From the studies in the Anthropological Structure of the German Nation (North-western Germany), Bulletin de la societe des sciences et des lettres de Łódź, classe III des sciences mathematiques et Naturelles, vol IX, 6, 1958
5. Różbicka-Biernat L., Somalijczycy w świetle badań antropologicznych [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 490-494
6. Stolarczyk H., Z badań antropologii Sudańczyków [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 35 z. 2, 1969, s. 484-490

 składy z poniższych opracowań określiłiem metoda morfologiczno-porównawczą na bazie podanych tam materiałów indywidualnych:

1. Cipriani L., Osserviazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivo per L'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-115
2. Field H., Contributions to the anthropology of Iran [w:] Publications of the Field Museum of Natural History. Anthropological Series, Vol. 29,No. 2 (DECEMBER 15, 1939), s. 511, 513-706
3. Hauschild M.W., Wagenseil F., Anthropologische Untersuchungen an anatolischen Türken [w:] Zeitschrift für Morphologie und Anthropologie, Bd. 29, H. 2/3 (1931), s. 193-260
4. Luschan F., Beiträge zur Anthropologie von Kreta [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 45. Jahrg., H. 3 (1913), s. 307-393
5. Miszkiewicz B, Antropologische Struktur der Mazedonischen Bevölkerung [w:] Materiały i Prace Antropologiczne, 62, 1961
6. Schiff F., Beiträge zur Anthropologie des südlichen Peloponnes. (Die Mani.) [w:] Zeitschrift für Ethnologie, 46. Jahrg., H. 1 (1914), s. 14-40
7. Wrzosek A., Ćwirko-Godycki M., Macedończycy. Materjały antropologiczne, 1931

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost 162.2 cm, wskaźnik główny: 75.9; wskaźnik wys-dług: 60.8; wskaźnik wys-szerok: 80.1;wskaźnik twarzy całkowity: 98.6; wskaźnik górnotwarzowy: 63; wskaźnik nosowy: 53.2,  kolor oczu: 4 (71 w skali Michalskiego); kolor włosów: W;  kolor skóry: jasnopłowy

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wzrost - 153; wskaźnik główny 78.1; wskaźnik wys-dług. - 53.6;  wskaźnik wys-szerok. - 68.7; wskaźnik jarzmowo-ciemieniowy - 91.3; wskaźnik twarzy całkowity - 95.6; wskaźnik górnotwarzowy - 61.3; wskaźnik jarzmowo-żuchwowy - 77.9; wskaźnik wysokości górnej wargi - 37.7; wskaźnik wysokości nosa - 46.6; wskaźnik nosowy - 63.9; kolor skóry - śniady; kolor warg - purpurowy; kolor oczu - 73; kolor włosów - Y

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 68.3; wskaźnik twarzy całkowity - 93; wskaźnik górnotwarzowy - 52.7;  wskaźnik nosowy - 41.5; wskaźnik oczodołowy [mf] 78.6; wskaźnik wysokościowo-długościowy: 68.2; wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 81.1

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 72.8; wskaźnik twarzy całkowity - 94.8; wskaźnik górnotwarzowy - 55.2;  wskaźnik nosowy - 49.2; wskaźnik oczodołowy [mf] 68.7; wskaźnik wysokościowo-długościowy: 71.7; wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 76.3

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953

wskaźniki, wymiary i cechy opisowe danego osobnika

wskaźnik główny: 66.8; wskaźnik twarzy całkowity - 90.6; wskaźnik górnotwarzowy - 52.1;  wskaźnik nosowy - 44.4; wskaźnik oczodołowy [mf] 79.5; wskaźnik wysokościowo-długościowy:71.4; wskaźnik ciemieniowo-potyliczny: 87.2

Określony typologicznie w pracy: Michalski I., Metoda morfologiczna w zastosowaniu do określenia taksonomicznego materiału ludzkiego [w:] Przegląd Antropologiczny, t. XIX, Poznań 1953