Antropologia
Fizyczna

Szpara oczna

Kształt szpary ocznej

W zależności od wygięcia brzegu powiek może mieć kształt:

• wrzecionowaty -  taki kształt powstaje wtedy gdy oba kąty szpary, wewnętrzny i zewnętrzny mają jednakowy kąt rozwarcia, a największa wysokość szpary ocznej wypada w środku jej szerokości; wrzecionowata szpara oczna jest zazwyczaj wąska i wyraźnie wydłużona; przy szerokim rozwarciu powiek przybiera kształt niemal owalny, jeśli cechuje się wtedy lekko falistym, esowatym wygięciem to taki kształt jest określany jako esowaty
• półwrzecionowaty
• migdałowaty - cechuje się tym, że kąt wewnętrzny jest znacznie szerszy od kąta zewnętrznego
• półmigdałowaty
• półksiężycowaty (sierpowaty)  - odznacza się charakterystycznym półkolistym wygięciem powieki górnej oraz opuszczeniem obu kątów ku dołowi, występuje często u typów odmiany żółtej człowieka i łączy się z posiadaniem fałdy mongolskiej

Przykład 1. Pikuła K.S., rysunek stworzone na bazie opisu i istniejących przykładów tym dziale i udostępniony mi do użytku na stronie

Przykład 2. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994

Przykład 3. Jasicki B., Panek S., Sikora P., Stołyhwo E., Zarys antropologii, 1962

• Typ 1A - szpara wrzecionowata
• Typ 2A, 1B, 2B - różne formy szpary migdałowatej
• 2C - szpara esowata
• 3C - występują wyjątkowo

 Stopień rozwartości szpary ocznej (szerokość / wielkość szpary ocznej)

Może być wąska, średnia lub szeroka.

Przykład 4. Godycki M., Zarys antropometrii, 1956

Przykład 5. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994

wielkość szpary ocznej

Przykład 6. Mark K., Heapost L., Soome-ugri rahvaste fuusine antropoloogia, 2014

Podział używany w antropologii sowieckiej (skala 1-3). Szerokość (rozwartość) szpary ocznej

Stopień skośności szpary ocznej

Może być pozioma, skośna ku górze - gdy zewnętrzny kąt oka [ex] leży wyżej niż wewnętrzny [en], lub skośna (opadającą) ku dołowi w sytuacji odwrotnej. Szpara skośna ku górze i zarazem wąska występuje szczególnie u typów odmiany żółtej człowieka.

Skala skośności szpary ocznej wg Michalskiego (oparta na skali fotograficznej) ^[5]

• 10-20   skośna w górę
• 21-34  tendencja do skośności w górę
• 35-49  bardzo słabo ukośna w górę (prawie pozioma)
• 50       pozioma
• 51-65  bardzo lekko opadająca w dół (prawie pozioma)
• 66-79   tendencja do opadania w dół
• 80-90 opadająca w dół 

Przykład 7. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994

Skośność szpary ocznej. Podział używany np. w antropologii sowieckiej.

1. zewnętrzna część opuszczona
2. pozioma
3. zewnętrzna część skośna ku górze

Przykład 8. Godycki M. i Drozdowski Z., Antropologia w zakresie wychowania fizycznego, 1967

Osadzenie gałki ocznej

Oko może być osadzone w oczodole głęboko, średnio lub płytko. Zależy to od ilości tkanki tłuszczowej wypełniającej dno oczodołu. Im jest jej mniej tym oko jest zapadnięte głębiej.

Przykład 9. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994

Rozstawienie oczu

Zależy od umiejscowienia oczodołów, oraz od grubości kości nosowej w okolicy nasady. Dodatkowo przy twarzach wąskich oczy wydają się rozstawione szerzej, a przy szerokich węziej.

Przykład 10. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994

Na podstawie:

1. Dębiński Z.,Kozieł T., Niziałek Z., Antroposkopia kryminalistyczna. Podstawy rysopisu człowieka, 1994
2. Godycki M., Zarys antropometrii, 1952
3. Godycki M. i Drozdowski Z., Antropologia w zakresie wychowania fizycznego, 1967
4. Jasicki B., Panek S., Sikora P., Stołyhwo E., Zarys antropologii, 1962
5. Malinowski A., Bożiłow W., Podstawy antropometrii. Metody, techniki, normy, 1997
6. Michalska-Wichan J., Struktura antropologiczna ludności Mongolii [w:] Acta Universitatis Lodziensis, Folia Zoologica et Anthropologica, 4, 1986, s. 79-138
7. Modrzewska K., Dierżykraj - Rogalski T., Zarys Antropologii dla medyków, 1955