Żółta odmiana człowieka (rasa żółta)

Żółta odmiana człowieka (zwana potocznie, choć niezbyt poprawnie rasą żółtą).

Jest to opis wg typologii Czekanowskiego cech morfologicznych, nie genetycznych, dla tej odmiany.

cechy charakterystyczne:

skóra: skóra:

  • w odcieniu od jasno cytrynowo-żółtego do zółtobrunatnego
  • plama mongolska występuje w 80-99% u nowonarodzonych dzieci

włosy i owłosienie ciała:

włosy:

  • ciemne
  • najczęściej grube, sztywne i  proste (patrz przykład 10), rzadko słabo faliste
  • o przekroju okrągłym, prostopadle osadzone w skórze (patrz przykład 9)

zarost i owłosienie ciała:

  • zarost słaby lub brak
  • owłosienie ciała bardzo skąpe lub brak

oczy:

  • kolor oczu: ciemnobrunatny lub czarny.
  • Oczy małe z wąską szpara, o silnym zwarciu zewnętrznych jej kątów, ustawione z reguły nieco skośnie w kierunku od wewnątrz do zewnątrz (patrz przykład 7).
  • Powieka górna posiada fałdą mongolską, dodatkowo obfita podściółka tłuszczowa w skórze powiek (patrz przykład 8).
  • Brwi leżą z reguły wysoko nad szparą oczną, nadając twarzy charakterystyczny wyraz (patrz przykład 1).

twarz:

  • Szeroko rozstawione kości jarzmowe, dodatkowo odmiana żółta ma też w wymiarach bezwzględnych większe kości jarzmowe (policzkowe) od odmiany białej - średnio 35,5 mm w porównaniu do 26,6 mm. Zaś przy silnym rozwoju podściółki tłuszczowej (patrz przykład 6) w tym miejscu (panniculus malaris) policzki przy widoku z boku niekiedy wręcz zasłaniają bardzo nisko położoną u odmiany żółtej i mocno spłaszczoną nasadę nosa (patrz przykład 5). Grubość całej tkanki miękkiej w środkowej części łuku jarzmowego jest u Chińczyków średnio grubsza od Europejczyków o 3.82 mm, gdy w rejonie pośrodku brwi zaledwie o 0,35 mm, a u dołu oczodołów o 0.44 mm.
  • Profil poziomy twarzy: wiąże się z powyższą budową, twarz jest spłaszczona najbardziej spośród wszystkich odmian. O osobnika odmiany żółtej zazwyczaj środkowa część łuku jarzmowego jest wysunięta ku przodowi (policzki są ułożone niemal w jednej linii). Natomiast tylny, skroniowy odcinek łuku jarzmowego  u osobnika  odmiany żółtej jest zwrócony silniej ku tyłowi, aniżeli u innych odmian. Skutkiem takiego ukształtowania da się u odmiany żółtej wyróżnić dwie płaszczyzny boczne twarzy i jedną przednią (patrz przykład 1).
  • Profil pionowy twarzy w części środkowej (tam gdzie znajduje się nos) bardzo ortognatyczny (kąt nachylenia  do płaszczyzny frankfurckiej powyżej 87°). Ale całkowity profil twarzy (w związku z dość częstym prognatyzmem zębodołowym) wynosi średnio 82º czyli jest mezognatyczny.

nos:

  • Spłaszczenie nosa: często dość przypłaszczony zarówno w profilu pionowym jak i poziomym, średnio stopień nachylenia sklepienia kości  nosowych [n-rhi] do płaszczyzny frankfurckiej (PHF) wynosi dla Chińczyków 67° (gdy u Europejczyków przeciętnie poniżej 55°); jeszcze wyraźniej widać to przy sklepienia nachyleniu kości nosowych [n-rhi] do lini łączącej szew nosowy i jego podstawę [n-ns], wynosi on u Chińczyków średnio 14-16º, gdy u Europejczyków powyżej 33°.
  • Wskaźnik nosowy: przeważnie średnio szeroki.
  • Nasada nosa spłaszczona i szeroka, oraz nisko położona.
  • Grzbiet nosa średnio szeroki. przeważnie mniej lub więcej spłaszczony
  • Otwory nosowe okrągłe lub zaokrąglone (patrz przykład 6).
  • Nozdrza odchylające się na zewnątrz.

szczęka górna, usta:

szczęka górna:

  • prognatyzm zębodołowy dość częsty, średnio kąt nachylenia szczęki górnej [ns-pr] do płaszczyzny frankfurckiej (PHF) wynosi około 70° (patrz przykład 3)

usta:

  • o umiarkowanej szerokości
  • wargi cienkie

Występowanie:

 Występuje we wschodniej i północnej Azji oraz Ameryce (Indianie). Częściowo w Oceanii.

Żółta odmiana człowieka dzieli się na:

Typy rasowe mieszane:


BIBLIOGRAFIA:

  1. Czekanowski J., Człowiek w czasie i przestrzeni, 1967
  2. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939
  3. Piontek J., Klasyfikacje gatunku ludzkiego [w:] red. Malinowski A. i Strzałko J., Antropologia, 1985
  4. Stęślicka W., Powstanie odmian ludzkich, 1963

 

Przykład 1. Stęślicka W., Powstanie odmian ludzkich, 1963

Przykład budowy twarzy (wyraźnie spłaszczona w płaszczyźnie poziomej, wiąże się z dużą wielkością kości jarzmowej i jej równoległym ustawieniem do czoła, Łuk jarzmowy ma przednią część zwróconą ku przodowi, po czym następuje zagięcie w bok, wskutek tego twarz wykazuje płaszczyznę przednią i dwie płaszczyzny boczne). Nos mało wydatny, dość płaski ale średnio szeroki w porównaniu z odmianą czarną. Brwi położone wysoko nad szparą oczną.

twarz mongoloidalnakoscipoliczkowe

 

Przykład 2. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

Bardzo ortognatyczna twarz odmiany żółtej w profilu pionowym

ortgonatyzm

 

Przykład 3. Malinowski A., Antropologia, 1985

Przykład prognatyzmu zębodołowego (alweolarnego) u odmiany żółtej

prognatyzm-alweolarny

 

Przykład 4. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

nasada-profil

 

Przykład 5. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

panniculus malaris

 

Przykład 6. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

Otwory nosowe u odmiany żółtej

Otwory nosowe u odmiany żółtej

 

Przykład 7. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

ukosne-oczy

 

 Przykład 8. Stęślicka W., Powstanie odmian ludzkich, 1963

Budowa oka odmiany żółtej, porównaj z odmianą białą.

oko-mongoloidlane

 

Przykład 9. Stęślicka W., Powstanie odmian ludzkich, 1963

Ułożenie włosa w skórze i jego przekrój

wlos-mongoloidlany

 

Przykład 10. Mydlarski J., Rasa [w:] red. Czekanowski J., Człowiek, jego rasy i życie, 1939

sztywne włosy