Antropologia
Fizyczna

Skip to content

Home

Statystyki krajów, regionów, populacji - antropometria i genetyka

Polska

Średnia pigmentacja oczu i włosów w regionach Polski (dane głównie powojenne)

Szczegóły: Kategoria: Polska

Uwaga: Wyniki np. R-S świadczą że średnia była gdzieś pomiędzy (w różnym zakresie) między tymi odcieniami.

Jeśli nie podano inaczej, kolor oczu jest w skali Martina, a kolor włosów w skali Fischera-Sallera.

Pomorze Zachodnie i Środkowe (badana była oczywiście napływowa ludność polska, w Bytowie byłą jednak też pewna ilość autochtonów, z tym że w tym rejonie osiedliło się sporo przesiedleńców z płd-wsch Polski o średnio ciemniejszej pigmentacji)

Szczecin (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 5.1 (piwne), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)
Bytów (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 4.7 (piwne), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Wałcz (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 12 (jasnoszare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)

Pomorze Wschodnie

Kaszubi z Jastarnii (dane z pomiarów 1955-1957) - średni kolor oczu 11.83 (jasnoszare), średni kolor włosów M-N (ciemny blond)
Kaszubi z Kuźnicy (dane z pomiarów 1955-1957) - średni kolor oczu 13.73 (niebieskie), średni kolor włosów P (ciemny blond)
Kaszubi z Chałup (dane z pomiarów 1955-1957) - średni kolor oczu 12.6 (jasnoszare / szaroniebieskie), średni kolor włosów P-Q (ciemny blond / jasnobrązowe)
Kaszubi z Władysławowa (dane z pomiarów 1955-1957) - średni kolor oczu 11.78 (jasnoszare), średni kolor włosów R (kasztanowate)
Kaszuby północne, Kartuzy, Starogard Gdański, Tczew (dane z pomiarów z lat 1921-1939) - średni kolor oczu 10.1 (ciemnoszare), średni kolor włosów Q-R (jasnobrązowe)
Gdańsk i Elbląg (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludnośc napływowa) - średni kolor oczu 10.9 (szare), średni kolor włosów S-T (ciemny szatyn)

Mazury i Warmia

Olsztyn (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 11.2 (szare), średni kolor włosów Q-R (jasnobrązowe)
Mazurzy (dane z pomiarów 1954-1956, tylko autochtoni) - średni kolor oczu 12.3 (jasnoszare), średni kolor włosów O (ciemny blond)
Warmiacy (dane z pomiarów 1954-1956, tylko autochtoni) - średni kolor oczu 11.3 (szare), średni kolor włosów Q-R (jasnobrązowe)

region kujawsko-pomorski

Chojnice,Tuchola, Bydgoszcz, Świecie, Brodnica (dane z pomiarów z lat 1921-1939) - średni kolor oczu 10.6 (ciemnoszare / szare), średni kolor włosów P (ciemny blond)
Aleksandrów Kujawski (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.7 (szare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Studenci z regionu (oraz północnych Kaszub) badani w 1947 - średni kolor oczu 10.5 (ciemnoszare / szare), średni kolor włosów Q-R (jasnobrązowe)
Studenci z regionu badani w latach 1945-1955 - średni kolor oczu 11.4 (szare / jasnoszare), średni kolor włosów S-T (ciemny szatyn)
Włocławek (dane z pomiarów w 1965) - średni kolor oczu 9 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate), podział kolorów włosów: jasne (A-Q) 18.5%, pośrednie (R-S, I-VI) 13.8%, ciemne (T-V) 53.4%, bardzo ciemne (W-Y) 14.4%

Wielkopolska

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 10 (ciemnoszare), średni kolor włosów R (kasztanowate)
Piła (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 5.2 (piwne), średni kolor włosów P-Q (ciemny blond / jasnobrązowe)

Ziemia Lubuska

Zielona Góra i Gorzów (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 6.0 (jasnopiwne), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)
Głogów (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 11.0 (szare), średni kolor włosów S (kasztanowate)

Mazowsze

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 9.8 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Gostynin (dane z pomiarów 1957-1960) - średni kolor oczu 11 (szare), średni kolor włosów T (ciemny szatyn)

Podlasie

studenci z regionu badani w 1947 - średni kolor oczu 10.3 (ciemnoszare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)

Łódzkie

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 10.3 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Bełchatów (dane z pomiarów 1963-65) - średni kolor oczu około 11 (szare, 32 w skali Michalskiego), podział kolorów włosów: jasne (A-Q) 17.9%, szatyn i rude (R-U, I-VI) 42.1%, ciemne (V-Y) 40%

Lubelskie

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 10.1 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)

Rzerzowskie

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 9.7 (ciemnoszare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)
Lesko (dane z pomiarów 1914-1915) - średni kolor oczu 9.3 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)

Kieleckie

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 10.2 (ciemnoszare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)

Krakowskie

Wadowice (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.7 (szare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Myślenice (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 11.2 (szare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)
Bochnia (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.8 (szare), średni kolor włosów S-T (ciemny szatyn)
Nowy Targ (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.6 (ciemnoszare / szare), średni kolor włosów T (ciemny szatyn)

Górny Śląsk

studenci z rejonu w 1947 - średni kolor oczu 9 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Pszczyna (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.4 (ciemnoszare), średni kolor włosów R (kasztanowate)
Rybnik (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 9.7 (ciemnoszare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Cieszyn (dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.3 (ciemnoszare), średni kolor włosów R-S (kasztanowate)

Śląsk Opolski

Opole (autochtoni, dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 10.7 (ciemnoszare / szare), średni kolor włosów S (kasztanowate)
Opole (przesiedleńcy z Kresów, dane z pomiarów 1955-1956) - średni kolor oczu 9.3 (ciemnoszare), średni kolor włosów T (ciemny szatyn)

Dolny Śląsk

Oleśnica, Jawor, Lwówek Śląski, Dzierżoniów, Wałbrzych i Kłodzko (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 10.9 (szare), średni kolor włosów T (ciemny szatyn)
Trzebnica, Legnica (dane z pomiarów 1955-1956, powojenna ludność napływowa) - średni kolor oczu 10.8 (szare), średni kolor włosów S (kasztanowate)

Generalnie średnia pigmentacja jaka przeważa w większości regionów Polski to oczy ciemnoszare i włosy kasztanowate (mówimy o osobach dorosłych).Średnia wartość nie oznacza wcale, że taki kolor był względnie najliczniejszy procentowo.

Poza tym można zauważyć, że na połnocne / środkowe Ziemie Odzyskane w sporej mierze emigrowali osobnicy ciemnopigmentowani. Przynajmniej tak wynika z tych fragmentarycznych danych.

Dodatkowo podział na duże regiony - dla mężczyzn tam urodzonych w latach 1940-1972 [Gronkiewicz 1995]

Definicja oczu pośrednich (mieszanych) jest tu inna niż u większości autorów (zakresy 7,8 i 11 w skali Martina)

Region północno-wschodni (dawne woj. bielsko-podlaskie, ostrołęckie, łomżyńskie, białostockie, siedleckie oraz przedwojenne wileńskie, nowogródzkie, poleskie). N=156 osób.

oczy jasne (9,10, 12-16) - 39.8%
oczu pośrednie (7-8, 11) - 44.3%
oczy ciemne (1-6) - 15.6%

Region północno-zachodni (bydgoskie, gdańskie, kaliskie, konińskie, leszczyńskie, pilskie, poznańskie, toruńskie, włocławskie). N=983 osoby.

oczy jasne (9,10, 12-16) - 42.4%
oczu pośrednie (7-8, 11) - 45.6%
oczy ciemne (1-6) - 11.9%

Region centralny (warszawskie, chełmskie, ciechanowskie, płockie, lubelskie, łódzkie, piotrkowskie,radomskie, sieradzkie, skierniewickie). N=668 osób.

oczy jasne (9,10, 12-16) - 42.8%
oczu pośrednie (7-8, 11) - 45.9%
oczy ciemne (1-6) - 11.4%

Region południowy (bialskie, częstochowskie, katowickie, kieleckie, krakowskie, nowosądeckie, tarnowskie). N=690 osób.

oczy jasne (9,10, 12-16) - 38.4%
oczu pośrednie (7-8, 11) - 47.1%
oczy ciemne (1-6) - 14.4%

Region południowo-wschodni (dawne woj.krośnieńskie, przemyskie, rzeszowskie, tarnobrzeskie,zamojskie, oraz przedwojenne lwowskie, wołyńskie, tarnopolskie, stanisławowskie). N=242 osoby.

oczy jasne (9,10, 12-16) - 41.7%
oczu pośrednie (7-8, 11) - 50%
oczy ciemne (1-6) - 8.3%

Dodatkowo podział na duże regiony - dla mężczyzn tam urodzonych w latach 1905-1939 [Gronkiewicz 1995]