Sybirydzi (rasa sybirydzka)
- Szczegóły
- Kategoria: Koncepcja ras geograficznych - Eickstedt, Schwidetzky, Knussman i inni
Sibiride - Eickstedt. Rasa protomorficzna, pośrednia między wschodnimi Europeidami a północnymi Mongoloidami. Według Eickstedta stanowią link między wschodnimi Europeidami, a Ajnuidami. A także między Europeidami generalnie, a Indianami z Ameryki Północnej.
Cechy charakterystyczne:
- wzrost niski
- budowa krępa, tułów długi, średnio wydłużone kończyny, barki szerokie
- głowa:mezocefaliczna; niska
- czoło średnio wysokie, szerokie, średnio pochylone
- twarz o kanciastym kształcie; średnio wysoka do wysokiej, szeroka; kości policzkowe średnio wystające, łuki jarezmowe szerokie
- profil poziomy twarzy: niespłaszczony lub słabo spłaszczony
- dwie formy nosa średnio szeroki i wklęsły; o płaskiej nasadzie (częściej u kobiet) lub wydatny, dłuższy, o wypukłym profilu, przypominający wtedy nosy Indian północnoamerykańskich;
- wargi wąskie
- podbródek wysoki, wyraźnie zaznaczony
- szpara oczna szeroka ale dość wąska; często brak typowej fałdy mongolskiej; ale fałda powiekowa rozwinięta mocno i zasłania często zewnętrzne kąty oczu, oczodoły szeroko rozstawione
- oczy od brązowych (ale często w jasnych odcieniach) do mieszanych, rzadko nawet jasnych (szare, niebieskie)
- włosy ciemne do brązowych a z rzadka nawet ciemnoblond; nie tak proste i sztywne jak u Tungidów, dość często faliste
- skóra jasnobrązowa z odcieniem zółtawym, dość często spotyka się, szczególnie u młodych kobiet czerwonawy odcień skóry
- broda i owłosienie ciała u mężczyzn bardziej rozwinięte niż u innych Mongoloidów, zarost często w jasnych lub rudawych odcieniach
Występowanie:
Dwa areały występowania rozdzielone terytorium Tungidów w środkowej Syberii:
- zachodni Sybirdzi (Westsibiride) - ludy ugryjskie z nad Obu (Chantowie, Mansowie), Ketowie znajd Jeniseju. Wykazują pewne nawiązania do Osteuropeidów i Fenno-Nordydów z jednej strony (ludy ugryjskie) i Indian północnoamerykańskich (Ketowie o często występujących wydatnych i wypukłych nosach) . U zachodnich Sybirydów jasne oczy wystęuje w około 1/3 przypadków. Włosy są dość często dość jasne, głowa jest krótsza.
- wschodni Sybiridzi (Ostsibiride) - Jukagirzy, Czukcze, Koriacy. Wykazują pewne nawiązania do Eskimidów, Ajnów i Pacyfidów z Ameryki Północnej.
Poza tym ich domieszki widoczne u Samojedów, Komi, ludów Ałtaju, Ewenków, Ewenów i innych ludów tunguskich.
Odpowiedniki w innych typologiach:
- Lundman - według starszego podziału rasa sybirydzka, dzieląca się na zachodnią o szerszym nosie podrasę obidzką (Obide) i wschodnią o nosie węższym podrasę korjakidzką (Korjakide)
- Jarcho - rasa uralo-ałtajska i częściowo rasa paleosyberyjska
BIBLIOGRAFIA:
- Eickstedt E., Rassenkunde und Rassengeschichte der Menschheit, 1934
- Eickstedt E., Rassentypen und Typendynamik von Asien w: red. Kern F., Historia Mundi. 1 Band: Frühe Menscheit, 1952
- Glowatzki G., Die Rassen des Menschen. Enstehung und Ausbreitung, 1976
- Knussman R., Vergleichende Biologie des Menschen. Lehrbuch der Anthropologie und Humangenetik, 1980
- Szilvássy J., Anthropologie: Entwicklung des Menschen, Rassen des Menschen [und zugl.] Führer durch die Anthropologische Schausammlung, 1978
Przykład 1. Eickstedt E., Rassenkunde und Rassengeschichte der Menschheit, 1934
zachodni Sybirydzi (rasa sybirydzka)
Przykład 2. Eickstedt E., Rassenkunde und Rassengeschichte der Menschheit, 1934
wschodni Sybirydzi (rasa sybirydzka)
Przykład 3. Eickstedt E., Rassenkunde und Rassengeschichte der Menschheit, 1934
Sybirydzi (rasa sybirydzka), Ałtaj
Przykład 9. Knussman R., Vergleichende Biologie des Menschen. Lehrbuch der Anthropologie und Humangenetik, 1980
wschodni Sybiryd (rasa sybirydzka)