Antropologia
Fizyczna

Skip to content

Home

Rasa główna amerykańska (indiańska)

Rasa główna amerykańska (indiańska) wg Lundmana

Szczegóły: Kategoria: Koncepcja ras geograficznych - Lundman

W koncepcji ras geograficznych Lundmana rasa główna amerykańska (Amerikanide), ameroindiańska (Amerindaner) lub indiańska (Indianide) charakteryzuje:

zazwyczaj mniej lub bardziej krępa budowa ciała (borealna-dojrzała);
przeważnie duże wymiary twarzy twarzy zarówno jeśli chodzi o szerokość jak i długość
cechy mongoloidalne w oprawie oka (fałda mongolska) i budowie twarzy (spłaszczenie) raczej słabo wyrażone
nos często o wypukłym/garbatym profilu
u niektórych plemion szeroka i wysoka żuchwa.
włosy mniej sztywne niż u Mongoloidów
bardzo słabe owłosienie ciała i twarzy lub brak
kolor skóry czerwonawo-brązowy, żółtawy
zazwyczaj występuje grupa krwi 0; ponadto inne, rzadkie cechy serologiczne (np. duży odsetek grupy krwi M).

W pracy Lundmana z 1952 opisana jako podgrupa rasy głównej mongoloidalnej i z trochę inaczej podzielonymi rasami. W pracy z 1967 wydzielona jako osobna rasa główna.

Ogólnie podział ras Ameryki jest oparty bardzo mocno na koncepcjach Eickstedta, Imbelloniego, Biasuttiego.

A Czaszka długa i niska o cechach protomorficznych; bardzo krótki nos, występuje wyłącznie grupa krwi 0.
Na mapach niżej czarnym kolorem pokazano rejony gdzie znajdowano szczątki tych proto-mongoloidalnych, niskoczaszkowych ras. Z reguły obecnie na wybrzeżach żyją potomkowie Europejczyków.

I. Rasa fuegidzka (Fuegide) - bardzo protomorficzna; niska, o prostym nosie; twarz szeroka i o grubych rysach

II. Rasa kalifornijska (Californide) względnie Margide - o budowie dziecięcokształtnej

III. Mało poznane grupy Indian z Wenezueli.

B Wysokoczaszkowa (pod tym względem przypomina południowych Mongoloidów), tylko grupa krwi 0.
Rasy tej grupy stanowią większość wśród Indian.

a) dość protomorficzne cechy:
1. Rasa kampidzka (Campide); również nazwana przez Lundmana Lagide - wzrost średni; dość jasna skóra; jak na Indian bardzo długie nogi, długa lub średnia czaszka; cechy protomorficzne (krótki, szeroki nos, wydatne łuki nadoczodołowe); wąska szpara oczna. Niekiedy przypominają azjatyckich Dajakidów

2. Rasa meksykańska (Mexikide) - wzrost średni, bardziej krępa; krótsze nogi; czaszka długa lub pośrednia; twarz o pięciokątnym kształcie, prognatyzm.

b) budowa dość infantylna:

1. Rasa istmidzka (Isthmide), równiez nazywana Zentralide - niska (nieraz 150 cm średnio), dość krótkie nogi; krótka czaszka, nos zadarty, twarz o okrągłym kształcie i o niezbyt dużych wymiarach; szersza szpara oczna, niemal pozbawiona fałdy mongolskiej.

Pośredni między Meksykidami a Istmidami są Majowie. Niscy, drobnej budowy, o krótkich czaszkach, niewielkich wymiarach twarzy ale dużym, wypukłym nosie.

c) cechy mniej lub bardziej progresywne:.

1. Niski wzrost:

+ rasa amazońska (Amazonide); również nazwana przez Lundmana Brazilide - twarz średnio szeroka; pośredniogłowa

++ rasa andyjska (Andide) - trochę wyższa i bardzo krępa (bardzo duże wymiary klatki piersiowej); krótkogłowa; cechy pseudodynarskie w budowie nosa (lekko wypukłu, wydatny) i twarzy, wydłużona ale też szeroka, o bardzo dużych wymiarach

2. Wzrost wysoki, budowa dojrzała (matur)

+ Rasa sylwidzka (Sylvide) - cechy progresywne; nos wydatny i wypukły; bardzo pochyłe czoło, często mezocefaliczna; cechy pseudodynarskie w budowie nosa i twarzy (wyraziste, ostre rysy); budowa dość masywna (wskaźnik Rohrera 1,35-1,45, BMI 2,25-2,5)

zmieszani z Meksykidami na preriach USA tworzą bardziej krótkogłową i szerokotwarzową podrasę mieszaną arizońską (Arizonide).

++ Rasa patagońska (Patagonide) - nos przeważnie prosty lub lekko wypukły; bardzo masywna budowa (przeciętny wskaźnik Rohrera powyżej 1,45, BMi powyżej 2,5), z tendencją do otyłości; głowa mezo- do brachycefalicznej; cechy pseudodynarskie w budowie twarzy.

w pampasach środkowej Argentyny żyli Pampidzi, pośredni między Patagonidami, a Kamipdami (i Amazonidami?)
w środkowym Chile mieszkają bardzo krępi Mapuche, pośredni miedzy Patagonidami, a Andydami

C Czaszka mniej lub bardziej niska (pod tym względem przypomina północnych Mongoloidów), o bardziej wyrażonych cechach mongoloidalnych w fizjonomii; występują grupy krwi 0 i A.
Przedstawiciele tej grupy rasowej to potomkowie najnowszej fali migracji z Azji, sprzed kilku tysięcy lat. Lundman w niektórych pracach zaliczał tu też Eskimidów.

I. Rasa deneidzka (Deneide), również nazywana przez Ludmana Pazifide, albo Columbide - nos dość szeroki; krótkogłowa; średniego wzrostu; budowa dość masywna (wskaźnik Rohrera 1,35-1,45, BMI 2,25-2,5), bardzo krótkie nogi

BIBLIOGRAFIA:

Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967
Lundman B., Jordens Människoraser och Folkstammar, 1943
Lundman B., Umriss der Rassenkunde des Menschen in geschichtlicher Zeit, 1952

Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi

Przykład 1. Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

Czarny obszar w Kalifornii - rasa kalifornidzka

Czarny obszar w Wenezueli - inne grupy niskoczaszkowe

Apaschen (Apacze) to mieszana podrasa arizońska (Arizonide), czyli Sylwidzi + Meksykidzi

Rasy Ameryki Północnej

North American races - Lundman

Przykład 2 .Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

Czarne obszary - grupy ras niskoczaszkowych (obecnie niemal wymarłe), spokrewnione z Fuegidami na połduniu, Margidami na północy

Strzałki na pograniczu Brazylli, Argentyny - rasa mieszana pampidzka (Pampide)

Rasy Ameryki Południowej

South American races - Lundman

Przykład 3. Lundman B., Jordens Människoraser och Folkstammar, 1943

rasy Ameryki: S - Sylwidzi; D - Deneidzi; Ar - Arizonidzi; A - Andydzi + Istmidzi + Meksykidzi; Am - Amazonidzi (również na Karaibach); C - Kampidzi; P -Patagonidzi; F - Fuegidzi

rasy Ameryki

Przykład 4 .Lundman B., Geographische Anthropologie, 1967

Korelacja wagi, wzrostu i szerokości geograficznej wsród Indian obu Ameryk

Korelacja wagi, wzrostu i szerokosći geograficznej wsród Indian obu Ameryk

Przykład 5. Lundman B., Jordens Människoraser och Folkstammar, 1943

Formy gospodarki, warunki naturalne, rasy i plemiona Ameryki

Gospodarka.	Klimat i warunki naturalne	Rasa	Typowe ludy
myślistwo i rybołówstwo	wybrzeża arktyczne Ameryki Północnej	Eskimidzi	Eskimosi
polowanie na renifery	chłodny klimat, lasy iglaste Kanady zachodniej i środkowej	Sylwidzi	Atabaskowie (północni) Algonkini
uprawa kukurydzy	cieplejszy klimat, lasy wschodniego USA	Sylwidzi (z elementami z płd-zachodu)	Muskogé
polowanie na bizony	klimat kontynentalny, prerie USA i stepy i pustynie północnego Meksyku	Arizonidzi	Apacze
Zbieractwo	lasostepy subtropikalne Kalifornii	Kalifornidzi (Margidzi)	plemiona z Kalifornii
połów łososi	chłodny, wilgotny las przybrzeżny w zach. Kanadzie, płn-zach. USA i południowej Alasce	Deneidzi (Pacyfydzi)	Tlinkit, Haida
Intensywne rolnictwo	wilgotne tropikalne góry Ameryki Środkowej (Kordyliery)	Istmidzi (Centralidzi)	Chibcha
	suche tropikalne góry Ameryki Południowej (Andy)	Andydzi	Quetschua i Aymara
uprawa manioku	klimat tropikalny, wybrzeża rzek w dżungli amazońskiej	Braszylidzi	Arawak, Karib, Guarani
myślistwo	tropikalne sawanny północno-wschodniej Brazylii	Kampidzi (Lagidzi)	Ge (np. Botokudzi)
polowanie na guanako	Klimat umiarkowany, step Patagonii	Patagonidzi	Tehueltche
rybołówstwo nadbrzeżne	zimny, wilgotny las przybrzeżny południowego krańca Chile i argentyńskiej Ziemi Ognistej	Fuegidzi	'plemiona Ziemi Ognistej