Jedna z ras w typologii indywidualnej kierunku morfologiczno-porównawczego. Odmiana czarna. Rasa sudańska (względnie typ elementarny sudański) oznacza się symbolem S. In English: Sudanese race (S).
U Czekanowskiego odpowiada mu rasa, bądź typ nigrycki.
Cechy dyskwalifikujące danego osobnika jako przedstawiciela tej rasy (mimo posiadania innych wyżej wymienionych):
brunatna ( i jaśniejsza) skóra
krótkie nogi
słaby prognatyzm
fałda mongolska
wydatny nos
kędzierzawe (tym bardzije faliste) włosy
mocne owłosienie ciała
Niżej sprawdź dokładną charakterystykę. Część wymienionych cech, szczególnie opisowych, ma jedynie znaczenie pomocnicze i nie może służyć jako podstawowe kryterium wyznaczania przynależności do tej rasy.
Jest to charakterystyczny element ludności płd. Sudanu ale jego wpływy zaznaczają się też w środkowej Afryce i sięgają do rejonu Wielkich Jezior. Jego domieszki występują też w Afryce zachodniej (raczej w strefie Sahelu).
składy typologiczne:
Mali - (♂) 14.3%
Niger (plemię Fulbe) - (♂+♀) 10%
Nigeria+Niger (plemię Hausa) - (♂+♀) 6%
Nigeria+Niger (plemię Joruba) - (♂+♀) 5.3%
Zimbabwe (Batonga) - (♀) 5%
Kongo (Kwilu) - (♂) 4.5%
Mozambik - (♂) 2.9%
RPA (Zulusi) - (♂) 2.1%
Czad (południowy) - (♂+♀) 1%
składy rasowe (w nawiasach poszczególne typy mieszane tej rasy, według liczebności):
Henzel T., Badania struktury rasowej ludności Afryki Środkowej, 1963
Henzel T., Michalski I.,Podstawy klasyfikacji człowieka w ujęciu Tadeusza Henzla i Ireneusza Michalskiego (oraz dyskusja do artykułu), Przegląd Antropologiczny, t. 21, z. 1-2, 1955 (zobacz opis tej rasy)
Michalska-Wichan J., Charakterystyka antropologiczna szczepu Batonga i ludności Mozambiku [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 37, z. 2, 1971, s. 184-199
Michalski I., Charakterystyka antropologiczna ludności dorzecza Kwilu, 1957
Michalski I., Składniki antropologiczne ludności Śródziemnomorza. Cz. 1, Rasy [w:] Człowiek w Czasie i Przestrzeni : kwartalnik PTA, 1963, Tom 6, Numer 2(22) , s. 60-69 link
Michalski I., Typy antropologiczne Egiptu, Człowiek w czasie i przestrzeni : kwartalnik PTA, 1958, Tom 1, zeszyt 4, s. 192-203
Różbicka L., Charakterystyka antropologiczna Zulów, Studia Afrykanistyczne, Acta Anthropologica Lodziensia 10, 1965, s. 29-63
Wierciński A.,Typologia rasowa [w:] Mały Słownik Antropologiczny, 1976, s. 471–481 link
Wierciński A., The Racial Analysis of Human Populations in Relation to Their Ethnogenesis, Current Anthropology, Vol. 3, No. 1 (Feb., 1962), s. 2+9-46 link
tylko składy typologiczne / rasowe:
Becker M., Typy antropologiczne Afryki Zachodniej, Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 480-483
Grabowska J., Uwagi dotyczące składów rasowych niektórych szczepów Sudanu Zachodniego, Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 495-498
Jaworska K., Charakterystyka antropologiczna niektórych szczepów dorzecza Ubangi (Afryka Środkowa), 1962
Michalski I., Remarks about the anthropological structure of Egypt [w:] Publicatons of the joint arabic-polish anthropological expedition. Part II, s. 209-238, 1964
Różbicka-Biernat L., Somalijczycy w świetle badań antropologicznych, Przegląd Antropologiczny, t. 35, z. 2, 1969, s. 490-494
Stolarczyk H., Próba ujęcia struktury antropologicznej Cyrenajki, Zeszyty Naukowe UŁ. Nauki Matematyczne-Przyrodnicze. Seria II, z. 40, 1970, s. 123-148
Stolarczyk H., Przyczynek do antropologii ludności południowego Nigru, [w:] Badania populacji ludzkich, UAM w Poznaniu, ser. Antropologia nr 4, 1976,s. 169-178
Stolarczyk H., Z badań antropologii Sudańczyków, Przegląd Antropologiczny, t. 35 z. 2, 1969, s. 484-490
Stolarczyk H., Zróżnicowanie antropologiczne niektórych szczepów Afryki Zachodniej, Przegląd Antropologiczny, t. 44, z. 2, 1978, s. 307-315
rasa sudańska (Sudanidzi) u Eickstedta i za nim Lundmana, oznacza trochę inny morfotyp, bliższy raczej mieszanemu typowi subekwatorialnemu (SX)
Zobacz też - podstawowe różnice między indywidualnymi typami rasowymi, a rasami geograficznymi
Objaśnienia do powyższych danych:
♂ - mężczyźni
♀ - kobiety
w nawiasach po średnich podane zakresy zmienności (min - max)
Najważniejsze zakresy zmienności, służące do różnicowania z innymi typami, podane są w sekcji "Główne cechy". Podane w dalszym opisie średnie dla cech mają znaczenie informacyjne.
Przykład 1. Stolarczyk H., Zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe człowieka [w:] red. Malinowski A., Wstęp do antropologii i ekologii człowieka, 1999
Rasa sudańska (S)
Przykład 2.Cipriani L., Osservazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivio per l'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-105
Określony w pracy: Michalska-Wichan J., Charakterystyka antropologiczna szczepu Batonga i ludności Mozambiku [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 37, z. 2, 1971, s. 184-199
Rasa sudańska (S), kobieta z plemienia Batonga (Zimbabwe)
Przykład 3.Cipriani L., Osservazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivio per l'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-105
Określony w pracy: Michalska-Wichan J., Charakterystyka antropologiczna szczepu Batonga i ludności Mozambiku [w:] Przegląd Antropologiczny, t. 37, z. 2, 1971, s. 184-199
Rasa sudańska (S), Mozambik
Przykład 4.Cipriani L., Osservazioni antropometriche su indigeni asiatici e africani [w:] Archivio per l'Antropologia e la etnologia, vol LX-LXI, 1932, s. 57-105
Określony w pracy: Różbicka L., Charakterystyka antropologiczna Zulów, Studia Afrykanistyczne, Acta Anthropologica Lodziensia 10, 1965, s. 29-63
Rasa sudańska (S), Zulu (RPA)
Przykład 5. Seligmann, C. G., The Physical Characters of the Nuba of Kordofan [w:] The Journal of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland, Vol. 40 (Jul. - Dec., 1910), s 505-524